Đảng ủy Bộ GD&ĐT triển khai Nghị quyết số 71-NQ/TW

Chiều 24/10, Đảng ủy Bộ GD&ĐT tổ chức Hội nghị học tập, triển khai Nghị quyết số 71-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển GD-ĐT.

Khẳng định tính chiến lược, đột phá, toàn diện, lâu dài, tính hành động cao của Nghị quyết số 71-NQ/TW, Thứ trưởng Thường trực Phạm Ngọc Thưởng đã quán triệt các nội dung quan trọng trong Nghị quyết này, từ quan điểm chỉ đạo, mục tiêu và các nhiệm vụ, giải pháp…

Tại hội nghị, đại diện các sở GD&ĐT, cơ sở giáo dục đại học đã chia sẻ những nội dung đã thực hiện nhằm chủ động triển khai Nghị quyết số 71-NQ/TW, đồng thời khẳng định quyết tâm đưa Nghị quyết vào thực tiễn một cách hiệu quả.

Phát biểu kết luận Hội nghị, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn nhận định, quá trình xây dựng Nghị quyết số 71-NQ/TW thể hiện tầm nhìn của Bộ Chính trị, Ban Bí thư và của đồng chí Tổng Bí thư - tầm nhìn phát triển giáo dục, đào tạo gắn liền với phát triển đất nước.

Bộ trưởng nhắc lại những vấn đề rất quan trọng Tổng Bí thư đặt ra, gắn với 3 chữ “nhân”: “nhân” - phát triển con người trong kỷ nguyên mới; “nhân lực” - chuẩn bị nguồn nhân lực để có được kỷ nguyên mới; “nhân tài” - khi cuộc cạnh tranh giữa các quốc gia trên thế giới ngày càng khốc liệt, yếu tố quyết định phải là nhân tài.

Nói về tinh thần xây dựng Nghị quyết số 71-NQ/TW, quan điểm chỉ đạo cốt lõi và phương diện định hướng thực thi, theo Bộ trưởng, mỗi khâu đều có thể gói lại trong 3 “từ khóa”:

3 “từ khóa” trong xây dựng Nghị quyết là: tính hành động, thực tiễn, khả thi. Trong tư tưởng chỉ đạo với giáo dục - đào tạo, 3 “từ khóa” là: hiện đại, chất lượng, công bằng. Quan điểm thực thi có 3 “từ khóa”: quyết liệt, nhanh chóng, hiệu quả.

Thực hiện Nghị quyết số 71-NQ/TW, theo Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn, sẽ bắt đầu một cuộc cách mạng mới trong giáo dục. Trong đó, nội dung trong Nghị quyết: “giáo dục và đào tạo là quốc sách hàng đầu, quyết định tương lai dân tộc” thể hiện tầm nhìn, quan điểm chỉ đạo, sự phó thác, định vị chưa từng có cho GD-ĐT. Chính vì vậy, mỗi nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục cũng cần thái độ, nhận thức, hành động cho tương xứng với sự trao truyền này, để không phụ lòng tin, sự phó thác của Đảng, của Nhân dân.

Trong các việc cần làm, Bộ trưởng lưu ý, việc cần ưu tiên làm ngay và làm thường xuyên là tư duy, nhận thức cần phải đổi mới một cách đầy đủ, sâu sắc. Trong đó, nhận thức đầy đủ sứ mệnh của mình trong kỷ nguyên mới; cũng như ý thức đầy đủ, sâu sắc vai trò, sứ mệnh, trách nhiệm của ngành. Từng nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục phải nhìn nhận điều này để gánh vác trọng trách được giao phó. Đồng thời, nhìn thẳng vào sự thật, vào những gì còn bất cập, yếu kém, “căn bệnh” còn kéo dài để điều chỉnh tốt hơn lên.

Bộ trưởng cũng nhấn mạnh việc nhận thức và triển khai đầy đủ tư tưởng chỉ đạo trong Nghị quyết số 71-NQ/TW về vai trò lãnh đạo toàn diện, triệt để của các tổ chức đảng, đặc biệt tổ chức đảng trong các cơ sở giáo dục, nhất là cơ sở giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp.

Điểm nữa là nhận thức, tư duy về vai trò, tính chủ đạo, tính dẫn dắt của Nhà nước trong toàn bộ hệ thống giáo dục; huy động tối đa các nguồn lực xã hội, nhưng Nhà nước đóng vai trò chủ đạo.

Các nhiệm vụ cần làm đã được thể hiện rõ trong Chương trình hành động của Chính phủ và Bộ GD&ĐT triển khai thực hiện Nghị quyết số 71-NQ/TW. Tại phát biểu kết luận, Bộ trưởng nhấn mạnh một số điểm:

Thứ nhất, thể chế hóa những nội dung quan trọng trong Nghị quyết. Nếu mọi việc theo đúng kế hoạch, thì từ 1/1/2026, cả 4 luật trong lĩnh vực giáo dục - đào tạo đều có hiệu lực (Luật Nhà giáo, Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Giáo dục, Luật Giáo dục đại học sửa đổi, Luật Giáo dục nghề nghiệp sửa đổi). Cùng với đó là hàng loạt các nghị định, thông tư mới được ban hành.

Với nền tảng thể chế vận hành nền giáo dục mới này, Bộ trưởng đề nghị các nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục các cấp học nghiêm túc nghiên cứu các Luật, để trong quá trình triển khai không bị lỗi, trễ, sót, sai. Đây là việc quan trọng, cấp thiết, cần triển khai ráo riết. Việc nghiên cứu cần chủ động ngay từ khi các văn bản này còn là dự thảo.

Thứ hai là sắp xếp các cơ sở giáo dục trong hệ thống giáo dục quốc dân, để các cơ sở mạnh lên; đầu tư có trọng tâm, trọng điểm và hiệu quả hơn. Với cơ sở giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp công lập, phải tiến hành thực hiện Bí thư đảng ủy kiêm người đứng đầu cơ sở giáo dục. Về việc này, Bộ GD&ĐT đang xây dựng để trình phương án, bảo đảm khi các Luật mới có hiệu lực, bộ máy mới được vận hành ngay, nhịp nhàng, không có khoảng trống.

Trình Quốc hội ba dự án luật về giáo dục

Sáng 22/10, thừa ủy quyền Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn đã trình bày trước Quốc hội ba dự án luật gồm: Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục 2019; Luật Giáo dục nghề nghiệp (sửa đổi); và Luật Giáo dục đại học (sửa đổi).

Ba dự án luật này có mối quan hệ chặt chẽ, được xây dựng đồng bộ nhằm thể chế hóa các chủ trương lớn của Đảng, đặc biệt là Nghị quyết 71-NQ/TW về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo. Mục tiêu là tháo gỡ “điểm nghẽn” trong hệ thống giáo dục, tăng quyền tự chủ của cơ sở đào tạo gắn với bảo đảm chất lượng, hiệu lực, hiệu quả; đáp ứng yêu cầu phân quyền, phân cấp, cải cách hành chính và tinh gọn bộ máy

Các dự án luật đã được Ủy ban Văn hóa và Xã hội thẩm tra, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến, Bộ GD&ĐT tiếp thu, hoàn thiện hồ sơ trình Quốc hội tại kỳ họp tháng 9/2025. Quá trình xây dựng diễn ra khẩn trương, tuân thủ đúng quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục 2019, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho biết: dự án luật thể chế hóa các nội dung trọng tâm của Nghị quyết 71-NQ/TW, như quy định giáo dục THCS là bắt buộc, phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 3–5 tuổi; xây dựng chính sách nhà nước về khoa học, công nghệ, chuyển đổi số và ứng dụng trí tuệ nhân tạo;

Hình thành cơ sở dữ liệu quốc gia về GD-ĐT; quy định bộ sách giáo khoa thống nhất toàn quốc; không tổ chức hội đồng trường trong cơ sở công lập; bổ sung quỹ học bổng quốc gia; đổi mới mô hình trường năng khiếu, trường phổ thông nội trú; khuyến khích giảng viên, nhà giáo đồng cơ hữu giữa cơ sở khoa học và đại học. Dự thảo cũng quy định cụ thể cơ cấu chi ngân sách, cùng chính sách ưu đãi thuế và đất đai cho cơ sở giáo dục.

Dự thảo Luật bổ sung cấp trung học nghề cùng bậc THPT, làm rõ hướng phân luồng sau THCS, quy định văn bằng, chứng chỉ có thể cấp dưới dạng giấy, điện tử hoặc số. Đồng thời, tách tài liệu giáo dục địa phương khỏi sách giáo khoa, giao địa phương thẩm quyền biên soạn, phê duyệt; bổ sung dịch vụ hỗ trợ giáo dục và định danh nhân sự hỗ trợ giáo dục; hoàn thiện quy định về đầu tư và nhà đầu tư trong giáo dục.

Dự thảo Luật Giáo dục nghề nghiệp (sửa đổi) loại bỏ các quy định chồng chéo, chuẩn hóa hoạt động đào tạo, nâng cao năng lực quản trị và tính minh bạch trong sử dụng tài chính, tài sản. Nhiều điểm mới đáng chú ý được bổ sung: mô hình trung học nghề, công nhận kết quả học tập và năng lực nghề nghiệp tích lũy, thiết chế giảng viên đồng cơ hữu, mở rộng hợp tác đầu tư nước ngoài và quy định chuẩn cơ sở, chuẩn chương trình đào tạo.

Dự thảo Luật Giáo dục đại học (sửa đổi), nội dung sửa đổi tập trung hoàn thiện cơ chế tự chủ, củng cố mô hình tổ chức và quản trị trong các cơ sở công lập và tư thục; bổ sung cơ chế dừng tuyển sinh, rút phép với ngành yếu kém; thiết lập chuẩn chương trình, chuẩn cơ sở giáo dục đại học, bảo đảm kiểm định thực chất, minh bạch và nâng cao uy tín hệ thống.

Dự thảo cũng hướng tới hiện đại hóa giáo dục đại học thông qua việc đề cao tự do và liêm chính học thuật, phát triển mô hình giáo dục đại học số, thúc đẩy liên thông, hội nhập quốc tế, bảo đảm ngân sách 3% cho giáo dục đại học, khuyến khích khoa học, đổi mới sáng tạo, cùng chính sách thu hút nhân tài, học phí và học bổng công bằng, hiệu quả.

Hội nghị Giáo dục nghề nghiệp và Giáo dục thường xuyên năm 2025

Chiều 23/10, Bộ GD&ĐT tổ chức Hội nghị Giáo dục nghề nghiệp (GDNN) và Giáo dục thường xuyên (GDTX) năm 2025. Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn, Thứ trưởng Lê Quân chủ trì hội nghị.

Theo báo cáo của Bộ GD&ĐT, tính đến tháng 9/2025, cả nước có 1.163 cơ sở GDNN, trong đó 55,5% là cơ sở ngoài công lập. Tổng số tuyển sinh năm 2024 đạt 2,43 triệu người; trong đó 430 nghìn người trình độ cao đẳng, trung cấp, còn lại là sơ cấp và các chương trình khác. Sáu tháng đầu năm 2025, tuyển sinh đạt khoảng 1 triệu người, tương đương 60% kế hoạch. 245 trường cao đẳng đã tham gia hệ thống tuyển sinh chung với giáo dục đại học, góp phần tạo môi trường học tập liên thông, minh bạch hơn.

Chất lượng đào tạo được nâng cao rõ rệt: trên 80% người tốt nghiệp có việc làm, trong đó 70–75% làm đúng ngành được đào tạo, nhiều trường đạt tỷ lệ 100% việc làm.

Hệ thống GDTX duy trì ổn định với 20.621 trung tâm trên toàn quốc, trong đó có 582 trung tâm GDTX và GDNN-GDTX, hơn 10.000 trung tâm học tập cộng đồng và trung tâm ngoại ngữ – tin học.

Tổng số người học chương trình GDTX đạt 26,3 triệu lượt, trong đó gần 469 nghìn học viên học chương trình cấp THPT, 91.548 người học xóa mù chữ, 1,18 triệu học viên học chương trình bồi dưỡng nghề nghiệp, tăng hơn 600 nghìn người so với năm học trước.

Tỷ lệ người biết chữ trong độ tuổi 15-60 đạt 99,1% mức độ 1 và 97,7% mức độ 2, tăng nhẹ so với năm 2024. Cả nước có 55/63 tỉnh đạt chuẩn xóa mù chữ mức độ 2, phản ánh nỗ lực bền bỉ của ngành trong việc thu hẹp khoảng cách học tập vùng dân tộc thiểu số và miền núi.

Các trung tâm GDTX và trung tâm học tập cộng đồng đã trở thành hạt nhân của phong trào học tập suốt đời, với hơn 24,5 triệu lượt người học các lớp chuyên đề kỹ năng và cập nhật kiến thức.

Bên cạnh kết quả, lĩnh vực GDNN, GDTX còn những tồn tại như tiến độ văn bản chậm, cơ chế tài chính chưa đồng bộ, chất lượng GDTX vùng khó khăn còn hạn chế, cơ sở vật chất thiếu thốn.

Phát biểu kết luận hội nghị, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho biết: Nghị quyết số 71-NQ/TW đặt ra yêu cầu phải nhanh chóng hiện đại hóa, nâng cao chất lượng giáo dục nghề nghiệp, đồng thời xây dựng xã hội học tập và thúc đẩy học tập suốt đời. Đây là cơ hội vàng để hệ thống các trường nghề phát triển mạnh mẽ, khẳng định vai trò trong đào tạo nguồn nhân lực có kỹ năng nghề cao đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội. Bộ trưởng đề nghị các cơ sở giáo dục nghiên cứu kỹ cơ chế, chính sách để tận dụng lợi thế này.

Cùng với đó, một trong những nhiệm vụ trọng tâm được Bộ trưởng nêu là sắp xếp, tái cấu trúc hệ thống cơ sở GDNN và GDTX. Theo đó, việc sáp nhập, tinh gọn đầu mối sẽ được thực hiện theo hướng nâng cao chất lượng, tránh làm hình thức;

Đối với hệ thống Trung tâm GDNN - GDTX, Bộ trưởng khẳng định không được chuyển đổi cơ giới sang mô hình trung học nghề. Mô hình này sẽ được triển khai riêng biệt cho học sinh sau trung học cơ sở, nhằm phân luồng hiệu quả. Các trung tâm GDNN - GDTX cần dần dần trở lại đúng chức năng đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng cho người trưởng thành.

Bộ GD&ĐT đang xây dựng Chương trình mục tiêu quốc gia về hiện đại hoá, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo giai đoạn 2026 - 2035, trong đó tập trung nâng cao chất lượng giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp. Nguồn vốn đầu tư sẽ được phân bổ có trọng tâm, ưu tiên các trường đủ điều kiện, có kế hoạch chuẩn bị sẵn sàng.

Với đội ngũ nhà giáo, Bộ trưởng yêu cầu, cần mở rộng cơ hội đào tạo giáo viên ở nước ngoài, đồng thời rà soát lại nhu cầu đào tạo đội ngũ giảng dạy trong hệ thống trường nghề - lĩnh vực hiện đang thiếu hụt đáng kể.