Bỏ bữa sáng có thể làm tăng nguy cơ huyết áp cao và đường huyết cao

Nhiều yếu tố có thể ảnh hưởng đến hội chứng chuyển hóa, và các chuyên gia đang tìm hiểu các chiến lược tốt nhất để ngăn ngừa hội chứng chuyển hóa.

Một đánh giá và phân tích tổng hợp của chín nghiên cứu cho thấy việc bỏ bữa sáng có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc hội chứng chuyển hóa và các thành phần riêng lẻ của nó.

Theo Viện Tim, Phổi và Máu Quốc gia Mỹ, hội chứng chuyển hóa là tình trạng mắc ít nhất ba trong năm tình trạng sau: béo phì bụng, đường huyết cao, huyết áp cao, triglyceride cao và cholesterol tốt thấp.

Những người mắc hội chứng chuyển hóa có thể có nguy cơ cao hơn đối với một số vấn đề sức khỏe, chẳng hạn như suy tim, tiểu đường tuýp 2 và tổn thương nội tạng.

Một đánh giá hệ thống và phân tích tổng hợp được công bố trên tạp chí Nutrients cho thấy việc không ăn sáng có thể làm tăng nguy cơ mắc hội chứng chuyển hóa. Do đó, việc giải quyết vấn đề này có thể giúp giải quyết hội chứng chuyển hóa.

Bài đánh giá xem xét mối liên hệ giữa hội chứng chuyển hóa và việc bỏ bữa sáng

Các tác giả của bài đánh giá hiện tại đã ghi nhận sự khác biệt lớn trong các kết quả nghiên cứu về việc bỏ bữa sáng và nguy cơ mắc hội chứng chuyển hóa.

Bài đánh giá hệ thống và phân tích tổng hợp này được thực hiện bởi các nhà nghiên cứu tại Trung Quốc và nhằm mục đích xem xét mối quan hệ giữa việc không ăn sáng và nguy cơ mắc hội chứng chuyển hóa trong dân số nói chung.

Các nhà nghiên cứu đã tìm kiếm các cơ sở dữ liệu, bao gồm PubMed và Web of Science, và xác định các nghiên cứu đáp ứng các tiêu chí lựa chọn của họ. Ví dụ, nghiên cứu phải tập trung vào dân số nói chung, và hội chứng chuyển hóa, hoặc các thành phần riêng lẻ của hội chứng chuyển hóa, phải là kết quả.

Họ cũng loại trừ các nghiên cứu vì một số lý do, chẳng hạn như những nghiên cứu không mang tính quan sát, hoặc một số nghiên cứu tập trung vào một số nhóm đặc biệt như người mắc bệnh tiểu đường. Ít nhất hai nhà đánh giá đã tham gia đánh giá chất lượng của các nghiên cứu.

Cuối cùng, các nhà nghiên cứu đã đưa vào chín nghiên cứu, cho phép họ xem xét dữ liệu từ 118.385 người tham gia. Các phát hiện cho thấy việc bỏ bữa sáng có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc hội chứng chuyển hóa.

Sau đó, các nhà nghiên cứu đã xem xét mối liên hệ giữa việc bỏ bữa sáng với các thành phần cụ thể của hội chứng chuyển hóa. Các nghiên cứu tại Hoa Kỳ và Nhật Bản không tìm thấy mối liên hệ giữa việc bỏ bữa sáng và béo phì vùng bụng, nhưng nghiên cứu tại Iran thì có.

Tổng hợp dữ liệu, việc bỏ bữa sáng có liên quan đến nguy cơ béo phì vùng bụng cao hơn.

Tại sao bỏ bữa sáng lại liên quan đến tăng huyết áp và đường huyết cao?

Năm nghiên cứu đã xem xét mối liên hệ giữa việc bỏ bữa sáng và nguy cơ tăng huyết áp. Phân tích gộp tổng thể cho thấy việc bỏ bữa sáng làm tăng nguy cơ tăng huyết áp.

Các nhà nghiên cứu cũng quan sát thấy những phát hiện tương tự đối với việc bỏ bữa sáng và nguy cơ tăng đường huyết và tăng lipid máu.

Về tính không đồng nhất, các nhà nghiên cứu đã quan sát thấy điều này, chủ yếu là đối với việc bỏ bữa sáng và nguy cơ mắc hội chứng chuyển hóa, huyết áp cao và đường huyết cao. Tuy nhiên, họ đã có thể tính đến tính không đồng nhất và xem xét liệu mối liên hệ này có còn đáng kể hay không, và điều này đã đúng với những phát hiện này.

Bài báo thảo luận thêm về lý do dẫn đến những kết quả quan sát được. Ví dụ, bài báo lưu ý rằng việc bỏ bữa sáng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe trao đổi chất và "khả năng xử lý chất dinh dưỡng của cơ thể" bằng cách phá vỡ nhịp điệu tự nhiên của cơ thể.

Phần thảo luận cũng chỉ ra rằng việc bỏ bữa sáng có liên quan đến mức cholesterol "tốt", cholesterol toàn phần, cholesterol "xấu" và triglyceride.

Nhìn chung, kết quả cho thấy lợi ích của "bữa ăn quan trọng nhất trong ngày".

Tiến sĩ Mir Ali, bác sĩ phẫu thuật giảm béo và giám đốc y khoa của Trung tâm Giảm cân Phẫu thuật MemorialCare tại Trung tâm Y tế Orange Coast ở Fountain Valley, California, người không tham gia vào nghiên cứu này, đã bình luận với Medical News Today rằng:

“Nghiên cứu này phù hợp với các nghiên cứu khác cho thấy việc ăn sáng mang lại những lợi ích quan trọng. Ăn sáng có thể kích thích quá trình trao đổi chất và cung cấp năng lượng cần thiết để hoạt động tốt. Ngoài ra, việc ăn sáng có thể giúp một người ăn ít hơn trong suốt cả ngày.”

Bỏ bữa sáng không giống như nhịn ăn gián đoạn

Bài đánh giá này có một số hạn chế. Bài đánh giá này chỉ tập trung vào ba loại nghiên cứu — nghiên cứu theo nhóm, cắt ngang và bệnh chứng — và chỉ có thể rút ra một lượng thông tin nhất định từ các loại nghiên cứu này. Hầu hết các nghiên cứu cuối cùng được đưa vào là nghiên cứu cắt ngang và phần còn lại là nghiên cứu so sánh.

Các nhà nghiên cứu lưu ý rằng vì các nghiên cứu này là nghiên cứu quan sát, nên có nguy cơ gây nhiễu. Dữ liệu quan sát cũng không thể xác định liệu việc bỏ bữa sáng có gây ra hội chứng chuyển hóa hay các thành phần của nó hay không.

Khi xem xét các thành phần riêng lẻ của hội chứng chuyển hóa, các nhà nghiên cứu đã báo cáo về tình trạng tăng lipid máu thay vì các thành phần riêng lẻ của triglyceride cao và cholesterol “tốt” thấp. Việc nghiên cứu thêm về các thành phần riêng lẻ này có thể hữu ích trong tương lai.

Một hạn chế lớn khác mà các tác giả lưu ý là các nghiên cứu đánh giá việc ăn sáng và kết quả theo những cách khác nhau. Điều này có thể dẫn đến sai lệch đo lường và "ảnh hưởng đến tính nhất quán của kết quả".

Các tiêu chí và phương pháp mà các nhà nghiên cứu sử dụng, chẳng hạn như chỉ bao gồm các nghiên cứu được viết bằng tiếng Anh, và cơ sở dữ liệu họ sử dụng có thể đã ảnh hưởng đến kết quả. Các tác giả cũng thừa nhận rằng "tỷ lệ biến cố quan sát được nhìn chung thấp và một số dữ liệu thô chưa đầy đủ".

Việc thừa nhận những khác biệt trong kết quả nghiên cứu cũng rất quan trọng, mặc dù các nhà nghiên cứu đã cố gắng tính đến điều này. Các nghiên cứu riêng lẻ cũng cho thấy kết quả khác nhau ở nam giới so với nữ giới tại một số thời điểm.

Cuối cùng, các nhà nghiên cứu cũng dành thời gian trong bài đánh giá để thảo luận về sự khác biệt giữa việc bỏ bữa sáng và việc quan sát các mô hình nhịn ăn gián đoạn.

Họ lưu ý rằng việc bỏ bữa sáng thường cho thấy một người ăn uống không có kế hoạch và không kiểm soát. Bỏ bữa sáng cũng có liên quan đến "các hành vi lối sống không lành mạnh khác" và dẫn đến việc ăn nhiều hơn vào cuối ngày.

Ngược lại, nhịn ăn gián đoạn là một lựa chọn có ý thức, và những người thực hiện phương pháp này thường cũng tuân theo một lối sống lành mạnh.

Nghiên cứu sâu hơn về những lý do cơ bản khiến các nhà nghiên cứu quan sát được kết quả như trên có thể sẽ hữu ích.

Tại sao bữa sáng lại quan trọng đối với sức khỏe?

Nghiên cứu cho thấy rằng ăn sáng có thể là một yếu tố quan trọng để ngăn ngừa hội chứng chuyển hóa. Tuy nhiên, cần xem xét vấn đề này trong bối cảnh cụ thể.

Ali lưu ý rằng "ý nghĩa lâm sàng của việc ăn sáng lành mạnh có thể giúp giảm nguy cơ mắc hội chứng chuyển hóa và các bệnh lý khác."

"Các yếu tố nguy cơ khác của hội chứng chuyển hóa bao gồm chế độ ăn uống không lành mạnh (tiêu thụ quá nhiều chất béo bão hòa và đường), thiếu vận động, hút thuốc lá, [và] căng thẳng quá mức", ông nói với Medical News Today. "Bỏ bữa sáng là một yếu tố nguy cơ, nhưng điều quan trọng là phải ăn uống lành mạnh và giảm các yếu tố nguy cơ khác để đạt được lợi ích tối đa và giảm nguy cơ mắc hội chứng chuyển hóa."

Bác sĩ gia đình chuyên khoa nắn xương và chủ sở hữu của Body Mind Spirit Direct Primary Care, Selena G.M. Raines, người không tham gia vào nghiên cứu này, cũng lưu ý rằng kết quả phù hợp với bức tranh tổng thể về sức khỏe như thế nào:

“Mặc dù các nghiên cứu được đưa vào đều mang tính quan sát, nhưng tính nhất quán của các phát hiện ủng hộ quan điểm cho rằng chế độ ăn uống điều độ giúp duy trì nhịp điệu trao đổi chất lành mạnh. Từ góc độ của chuyên gia nắn xương, điều này phù hợp với hiểu biết của chúng tôi rằng cơ thể hoạt động tốt nhất khi sự cân bằng tự nhiên và nhịp điệu hàng ngày được hỗ trợ. Việc bỏ bữa sẽ phá vỡ sự hài hòa đó, thường dẫn đến căng thẳng cho hệ thống điều hòa của cơ thể […] Khuyến khích bệnh nhân bắt đầu ngày mới bằng một bữa sáng cân bằng có thể hỗ trợ năng lượng, điều hòa hormone và sức khỏe tổng thể tốt hơn.”