Chánh Thanh tra cấp tỉnh chủ trì xây dựng quy định về tiếp công dân tại địa phương
Theo quy chế làm việc mẫu của Ủy ban Nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, Chánh Thanh tra cấp tỉnh chủ trì, phối hợp với Văn phòng Ủy ban Nhân dân cấp tỉnh và các cơ quan, tổ chức có liên quan để xây dựng các quy định, thủ tục về tiếp công dân nhằm đảm bảo đúng pháp luật và phù hợp với tình hình thực tiễn của địa phương.
Theo quy chế làm việc mẫu của Ủy ban Nhân dân cấp tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, Chánh Thanh tra cấp tỉnh chủ trì xây dựng các quy định, thủ tục về tiếp công dân, đảm bảo đúng pháp luật và phù hợp với tình hình địa phương. Đồ họa: Dương Nguyễn
Công tác thanh tra, tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo là nhiệm vụ then chốt nhằm duy trì kỷ luật hành chính và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người dân. Quy chế làm việc mẫu của Ủy ban Nhân dân cấp tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương được Chính phủ ban hành ngày 8/12/2025 quy định chi tiết về công tác thanh tra, tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo, xác lập vai trò và trách nhiệm cụ thể của Chủ tịch Ủy ban Nhân dân cấp tỉnh, các thành viên, Chánh Thanh tra và Chánh Văn phòng. Đây là cơ sở pháp lý vững chắc nhằm củng cố kỷ cương hành chính, phòng, chống tham nhũng và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người dân.
Trách nhiệm của Chủ tịch Ủy ban Nhân dân cấp tỉnh trong công tác thanh tra, tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo được nhấn mạnh tại Điều 41 của quy chế. Theo đó, Chủ tịch là người chỉ đạo công tác này và chịu trách nhiệm giải quyết các đơn thư khiếu nại, tố cáo thuộc thẩm quyền của mình.
Chủ tịch Ủy ban Nhân dân cấp tỉnh phải bố trí thời gian để trực tiếp tiếp công dân ít nhất một ngày mỗi tháng, hoặc tiếp đột xuất trong những trường hợp cần thiết theo quy định của Luật Tiếp công dân. Đồng thời, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân cấp tỉnh có trách nhiệm phối hợp chặt chẽ với Đoàn đại biểu Quốc hội, Thường trực Hội đồng Nhân dân cùng các cơ quan liên quan tổ chức tiếp công dân.
Quy chế quy định rõ, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân cấp tỉnh phải chịu trách nhiệm trước Thủ tướng Chính phủ khi địa phương để xảy ra tình trạng tham nhũng, lãng phí, hoặc các vụ việc khiếu kiện tồn đọng, kéo dài, gây bức xúc, gây thiệt hại, hoặc vi phạm quy định về quản lý địa phương. Đồng thời, định kỳ, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân cấp tỉnh họp với với Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân cấp tỉnh và người đứng đầu các cơ quan chuyên môn liên quan để giải quyết các đơn thư khiếu nại, tố cáo còn tồn đọng.
Trách nhiệm của các thành viên Ủy ban Nhân dân cấp tỉnh được quy định tại Điều 42. Theo đó, trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của mình, các thành viên Ủy ban Nhân dân cấp tỉnh có trách nhiệm tham gia thực hiện công tác kiểm tra, giải quyết các vụ việc khiếu nại, tố cáo thuộc phạm vi quản lý của ngành, lĩnh vực, hoặc địa phương mình.
Việc giải quyết khiếu nại, tố cáo này phải được thực hiện kịp thời, đúng quy định của pháp luật, nhằm chống tình trạng đùn đẩy, lãng phí ý kiến của công dân. Các thành viên Ủy ban Nhân dân cấp tỉnh cũng phải chịu trách nhiệm trước Ủy ban Nhân dân cấp tỉnh và chủ tịch về kết quả giải quyết khiếu nại, tố cáo thuộc phạm vi, chức năng, thẩm quyền của mình.
Ngoài ra, công tác tiếp công dân của các thành viên cũng phải tuân thủ đúng quy định tại Luật Tiếp công dân, Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo và các quy định pháp luật hiện hành khác có liên quan.
Điều 43 quy định về trách nhiệm của Chánh Thanh tra cấp tỉnh, xác định rõ Chánh Thanh tra cấp tỉnh giúp Chủ tịch Ủy ban Nhân dân cấp tỉnh tổ chức, chỉ đạo hoạt động thanh tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo và chủ động phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong phạm vi thẩm quyền của chủ tịch. Chánh Thanh tra phải chịu trách nhiệm trước Chủ tịch Ủy ban Nhân dân cấp tỉnh về kết quả thực hiện các nhiệm vụ được giao.
Một cơ chế quan trọng nhằm đảm bảo tính chính xác và khách quan của các quyết định hành chính là việc Chánh Thanh tra cấp tỉnh khi phát hiện quyết định giải quyết khiếu nại, hoặc kết luận nội dung tố cáo của người đứng đầu cơ quan chuyên môn, tổ chức hành chính khác hoặc Chủ tịch Ủy ban Nhân dân cấp xã có vi phạm pháp luật hoặc có tình tiết mới, Chánh Thanh tra cấp tỉnh phải kịp thời yêu cầu đơn vị đó ban hành quyết định giải quyết lại hoặc báo cáo Chủ tịch Ủy ban Nhân dân cấp tỉnh xem xét, quyết định.
Ngoài ra, Chánh Thanh tra cấp tỉnh còn có trách nhiệm hàng quý báo cáo hoặc phối hợp với Ủy ban Nhân dân cấp tỉnh về tình hình thanh tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo trên địa bàn, đồng thời kiến nghị các giải pháp khắc phục kịp thời.
Trong công tác hậu cần và điều hành, Điều 44 nêu rõ trách nhiệm của Chánh Văn phòng Ủy ban Nhân dân cấp tỉnh. Chánh Văn phòng chịu trách nhiệm sắp xếp, bố trí lịch tiếp công dân của Chủ tịch, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân cấp tỉnh.
Bên cạnh đó, Chánh Văn phòng có vai trò theo dõi, đôn đốc, kiểm tra việc thực hiện các quyết định, chỉ thị, hoặc ý kiến chỉ đạo của Chủ tịch, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân cấp tỉnh đối với các cơ quan chuyên môn, tổ chức hành chính khác trong công tác thanh tra, tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo.
Chánh Văn phòng Ủy ban Nhân dân cấp tỉnh cũng có thể trả lời cho công dân về các đơn, thư khiếu nại, tố cáo khi được Chủ tịch Ủy ban Nhân dân cấp tỉnh ủy quyền. Sự tham gia của Chánh Văn phòng đảm bảo các chỉ đạo của lãnh đạo được thực thi đúng thời hạn.
Về việc tổ chức tiếp công dân tại Ủy ban Nhân dân cấp tỉnh, Điều 45 quy định rõ, Ủy ban Nhân dân cấp tỉnh có trách nhiệm bố trí địa điểm tiếp công dân, bố trí cán bộ, công chức có trình độ, năng lực và sự hiểu biết về pháp luật để làm nhiệm vụ tiếp công dân theo đúng quy định của Luật Tiếp công dân.
Chánh Thanh tra cấp tỉnh chủ trì, phối hợp với Văn phòng Ủy ban Nhân dân cấp tỉnh và các cơ quan liên quan để xây dựng các quy định, thủ tục về tiếp công dân, đảm bảo đúng pháp luật và phù hợp với tình hình địa phương, nhằm tổ chức thực hiện tốt công tác tiếp công dân.
Sự rõ ràng trong tổ chức và quy trình này là yếu tố then chốt để công tác tiếp công dân thực sự là cầu nối giữa chính quyền và người dân.
