Mô hình nuôi cá Bống ở Phiêng Mường: Hướng đi mới trong giảm nghèo bền vững ở xã Quảng Lâm, Cao Bằng
Những năm gần đây, ở xóm Phiêng Mường, xã Quảng Lâm (tỉnh Cao Bằng), nhiều hộ dân đã mạnh dạn chuyển đổi sinh kế, tìm hướng đi mới trong phát triển kinh tế. Trong đó, mô hình nuôi cá Bống của gia đình anh Đàm Văn Khôi nổi lên như một điểm sáng, không chỉ giúp gia đình vươn lên thoát nghèo, mà còn mở ra triển vọng phát triển thủy sản hàng hóa ở vùng cao.
Mô hình nuôi cá Bống của gia đình anh Đàm Văn Khôi ở xóm Phiêng Mường, xã Quảng Lâm, tỉnh Cao Bằng. Ảnh: Minh Anh
Hiệu quả kinh tế rõ rệt
Tại xóm Phiêng Mường, xã Quảng Lâm, anh Đàm Văn Khôi đã tiên phong thử nghiệm mô hình nuôi cá Bống – một loại cá nước ngọt vốn quen thuộc với người dân miền núi nhưng ít ai nghĩ đến việc nuôi với quy mô hàng hóa. Nhớ lại thời điểm bắt tay vào làm, anh Khôi cho biết: “Ban đầu nhiều người khuyên tôi đừng mạo hiểm vì đầu tư lớn, chưa ai ở vùng này thành công với cá Bống. Nhưng tôi tin nếu mình kiên trì, biết cách chăm sóc thì sẽ có kết quả”.
Năm 2010, anh mạnh dạn bỏ ra hơn 300 triệu đồng để cải tạo 2 ao với diện tích trên 1.000 m². Ngoài nuôi cá thương phẩm, anh còn tìm cách gây giống, mua thêm cá giống từ huyện Nguyên Bình (cũ) và khai thác cá con từ sông Gâm về nuôi thử. Sau nhiều năm mày mò, đến nay gia đình anh đã làm chủ được kỹ thuật, mở rộng quy mô và có nguồn thu ổn định.
Mỗi vụ nuôi, cá Bống sau 3 – 4 tháng đạt trọng lượng đủ xuất bán. Từ 1 kg cá giống ban đầu có giá 100 – 120 nghìn đồng, sau thời gian nuôi có thể bán 200 – 250 nghìn đồng/kg, lợi nhuận gấp đôi. Trung bình mỗi tháng, gia đình anh Khôi xuất bán khoảng 2.000 con cá giống, lãi 30 – 40 triệu đồng. Hiện trong ao của anh còn trên 700 con cá thương phẩm và 5.000 con cá giống, hứa hẹn thu nhập ổn định trong thời gian tới.
So sánh với trồng ngô, lúa – mỗi năm chỉ thu được vài chục triệu đồng, thu nhập từ nuôi cá Bống cao gấp nhiều lần. Nhờ đó, cuộc sống gia đình anh Khôi khấm khá hơn, con cái có điều kiện học hành, kinh tế hộ gia đình vươn lên khá giả.
Không chỉ dừng lại ở thu nhập, mô hình này còn giúp đa dạng hóa sinh kế. Ngoài cá, gia đình anh Khôi kết hợp trồng cây ăn quả như mận, thanh long, chanh. Sự kết hợp này vừa tạo thêm nguồn thu, vừa giảm thiểu rủi ro nếu một loại hình sản xuất gặp khó khăn.
Lan tỏa mô hình trong cộng đồng
Thành công của gia đình anh Khôi đã tạo hiệu ứng tích cực trong cộng đồng. Nhiều hộ dân trong xã Quảng Lâm và các xã lân cận đã đến tham quan, học hỏi kinh nghiệm, thậm chí mua cá giống về nuôi. Không ít hộ dân ở huyện Bắc Mê, tỉnh Hà Giang (cũ) cũng tìm đến Phiêng Mường để hợp tác.
Theo chính quyền xã Quảng Lâm, mô hình nuôi cá Bống không chỉ góp phần nâng cao thu nhập, mà còn khích lệ tinh thần dám nghĩ, dám làm của người dân. Trước đây, bà con quen sản xuất truyền thống, ít dám đổi mới. Nay nhìn thấy hiệu quả rõ rệt từ con cá Bống, nhiều hộ mạnh dạn vay vốn, cải tạo ao hồ để phát triển thủy sản.
Đồng chí Nguyễn Duy Chinh – Bí thư Đảng ủy xã Quảng Lâm cho biết: “Mô hình nuôi cá Bống ở Phiêng Mường đã chứng minh được tính khả thi, phù hợp với điều kiện tự nhiên. Xã sẽ tiếp tục khuyến khích bà con mở rộng, đồng thời phối hợp các cơ quan chuyên môn để hỗ trợ kỹ thuật, vốn vay, tạo đầu ra cho sản phẩm”.
Cao Bằng nói chung và xã Quảng Lâm nói riêng vẫn là địa phương có tỷ lệ hộ nghèo cao so với mặt bằng chung cả nước. Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 – 2025, tỉnh xác định phát triển sản xuất gắn với lợi thế địa phương là giải pháp căn cơ. Trong đó, thủy sản ở những xã có điều kiện nguồn nước, ao hồ là hướng đi cần được quan tâm.
Mô hình nuôi cá Bống ở Phiêng Mường chính là một ví dụ điển hình. Nó không chỉ giúp hộ gia đình vươn lên thoát nghèo mà còn mở ra triển vọng phát triển kinh tế hàng hóa. Nếu được quy hoạch bài bản, kết nối tiêu thụ với các thị trường trong và ngoài tỉnh, cá Bống Quảng Lâm hoàn toàn có thể trở thành sản phẩm đặc sản, góp phần xây dựng thương hiệu nông sản địa phương. Bên cạnh đó, mô hình còn tạo thêm việc làm tại chỗ, nhất là cho lao động nhàn rỗi ở nông thôn.
Câu chuyện nuôi cá Bống ở Phiêng Mường, xã Quảng Lâm không chỉ là thành công của một hộ gia đình, mà còn là tín hiệu tích cực trong công cuộc giảm nghèo bền vững ở vùng cao Cao Bằng. Từ niềm đam mê và sự kiên trì, anh Đàm Văn Khôi đã chứng minh rằng ngay cả trên mảnh đất khắc nghiệt, người nông dân vẫn có thể làm giàu nếu biết tận dụng lợi thế địa phương.
Với sự vào cuộc của chính quyền, sự hưởng ứng của người dân, mô hình này hoàn toàn có thể nhân rộng, trở thành hướng đi quan trọng trong phát triển kinh tế – xã hội ở Quảng Lâm nói riêng và Cao Bằng nói chung.
