Điểm tựa vững chắc để nền kinh tế bước vào chu kỳ tăng trưởng cao

Nền kinh tế năm 2025 với nhiều điểm sáng

Năm 2025, kinh tế Việt Nam ghi nhận nhiều tín hiệu tích cực: Tốc độ tăng trưởng GDP dự kiến tăng hơn 8%, đưa quy mô nền kinh tế lên khoảng 510 tỷ USD, vươn lên vị trí thứ 32 thế giới; thu nhập bình quân đầu người ước đạt 5.000 USD, chính thức bước vào nhóm quốc gia có thu nhập trung bình cao.

Nhiều công trình hạ tầng trọng điểm đồng loạt được khởi công, khánh thành.

Tốc độ tăng chỉ số giá tiêu dùng được kiềm chế dưới mức 4%; tiếp tục duy trì ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế. Thu ngân sách nhà nước đạt hơn 2,4 triệu tỷ đồng, vượt 25% dự toán năm; nợ công giảm mạnh xuống mức khoảng 36% GDP; thu hút vốn đầu tư nước ngoài đạt khoảng 42 đến 45 tỷ USD, thị trường chứng khoán được nâng hạng từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi, tổng giá trị vốn hóa toàn thị trường đạt hơn 9,6 triệu tỷ đồng...

Đáng lưu ý, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam đã vượt mức 900 tỷ USD, trong đó kim ngạch xuất khẩu ước đạt hơn 470 tỷ USD, duy trì thặng dư thương mại hơn 22 tỷ USD. Đây là kết quả đáng khích lệ trong bối cảnh thương mại toàn cầu chao đảo vì “biến số” thuế đối ứng của Hoa Kỳ công bố hồi tháng 4/2025. Dòng vốn đầu tư tiếp tục tăng mạnh ở cả khu vực vốn đầu tư nhà nước, tư nhân và nước ngoài (FDI). Đồng thời cũng là minh chứng cho thấy nền kinh tế đã chủ động, vững vàng vượt qua những “cơn gió ngược” trong một năm tình hình kinh tế thế giới đầy biến động.

Theo quy luật, giải ngân vốn đầu tư công thường tăng mạnh vào cuối năm do các nhà thầu cần thời gian để thi công, tích lũy khối lượng đủ để nghiệm thu, thanh toán. Tính đến cuối tháng 12/2025, giải ngân vốn đầu tư công đạt hơn 70% kế hoạch vốn Chính phủ giao - con số này tiếp tục được cập nhật hằng tuần nhằm siết kỷ luật và thúc đẩy giải ngân trong giai đoạn nước rút đến hết tháng 1/2026.

Đáng chú ý, dấu ấn của đầu tư công năm 2025 là nhiều công trình hạ tầng trọng điểm đồng loạt được khởi công, khánh thành, mở ra không gian tăng trưởng mới, đồng thời mở rộng tổng cầu, tạo thêm dư địa cho tăng trưởng kinh tế. Tính chung cả nước có 564 công trình, dự án trọng điểm được khởi công, khánh thành trong năm 2025 với tổng mức đầu tư hơn 5,1 triệu tỷ đồng. Trong đó, vốn đầu tư nguồn ngân sách nhà nước là hơn 1 triệu tỷ đồng (chiếm hơn 25%), còn lại là vốn tư nhân hơn 3,8 triệu tỷ đồng.

Năm 2025 cũng ghi nhận sự phục hồi tích cực của doanh nghiệp khi cả nước có hơn 300 nghìn doanh nghiệp thành lập mới và quay trở lại hoạt động với tổng số vốn đăng ký đạt hơn 6 triệu tỷ đồng, tăng lần lượt 30% và 71% so với cùng kỳ năm 2024. Như vậy, cả nước có 1,1 triệu doanh nghiệp đang hoạt động.

Động lực từ “điểm mở chính sách”

Năm 2026 là năm đầu tiên nền kinh tế bước vào quỹ đạo tăng trưởng 2 con số, kéo dài liên tục trong giai đoạn 2026 - 2030. Tương ứng với đó là chỉ tiêu kinh tế được Quốc hội quyết nghị thông qua ở mức cao: Tăng trưởng GDP phấn đấu đạt từ 10% trở lên gắn với giữ ổn định kinh tế vĩ mô; thu nhập bình quân đầu người 5.400 đến 5.500 USD; tốc độ tăng chỉ số giá tiêu dùng bình quân khoảng 4,5%; tỷ trọng công nghiệp chế biến, chế tạo trong GDP khoảng 24,9%...

Xác lập mô hình tăng trưởng mới dựa vào khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo.

Theo nhận định của các chuyên gia kinh tế, việc đặt mục tiêu phấn đấu tăng trưởng 2 con số cho thấy quyết tâm rất lớn của Quốc hội, Chính phủ nhằm hiện thực hóa tầm nhìn của Đảng, đưa Việt Nam trở thành nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao. Và để đạt mục tiêu này, yêu cầu cấp thiết phải xác lập mô hình tăng trưởng mới dựa vào khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, các hoạt động kinh tế cần chuyển từ “nâu” sang “xanh”. Quá trình này cần được hỗ trợ từ việc thực thi cải cách thể chế, tháo gỡ “điểm nghẽn của điểm nghẽn”; tăng đầu tư vào hạ tầng, đào tạo nguồn nhân lực, thiết lập cơ chế thử nghiệm (sandbox) cho các mô hình kinh tế mở, kinh tế tuần hoàn, đổi mới sáng tạo…

Tại Công điện số 241/ CĐ-TTg ngày 17/12/2025 về việc thực hiện các nhiệm vụ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế nhằm thực hiện thắng lợi toàn diện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2025 và tạo đà, tạo lực, tạo thế, tạo nền tảng cho việc triển khai thực hiện Kế hoạch năm 2026, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành, địa phương khẩn trương rà soát, đề xuất các “điểm mở chính sách” đủ mạnh để chuyển hóa cơ hội thành kết quả thực tế. Điều này đã thể hiện sự quyết liệt, chủ động, sáng tạo, linh hoạt của Chính phủ trong công tác chỉ đạo, điều hành, tạo sức bật cho kinh tế năm 2026.

Song song với đó, cần ưu tiên phát triển thúc đẩy tăng trưởng gắn với giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế, kiểm soát nợ công, bội chi ngân sách nhà nước trong giới hạn quy định; tập trung hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp nhỏ và vừa. Đẩy mạnh thu hút vốn FDI gắn với chuỗi giá trị cao, chuyển mục tiêu từ số lượng vốn sang hàm lượng công nghệ, tỷ lệ nội địa hóa, giá trị gia tăng; thúc đẩy mạnh mẽ động lực tăng trưởng mới, phát triển kinh tế xanh, kinh tế số, kinh tế tuần hoàn, công nghiệp bán dẫn, trí tuệ nhân tạo...