Việt Nam phấn đấu loại trừ viêm gan vào năm 2030: Cần sự hợp tác đa ngành

Viêm gan virus là bệnh truyền nhiễm phổ biến, gây hậu quả nghiêm trọng về sức khỏe do các biến chứng. Trong đó virus viêm gan B và C lây truyền qua đường máu, qua quan hệ tình dục không an toàn và lây truyền từ mẹ sang con. Virus viêm gan B (HBV) và virus viêm gan C (HCV) thường gây bệnh mạn tính và có các biến chứng xơ gan, ung thư gan gây tử vong cao.

Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), có khoảng 254 triệu người đang sống chung với viêm gan B, đối với viêm gan C là 50 triệu người trên toàn thế giới; mỗi ngày có 6000 người nhiễm mới và 3500 người tử vong - con số đáng báo động này vẫn đang tiếp tục gia tăng.

Bác sĩ Chuyên khoa II Nguyễn Trung Cấp, Phó Giám đốc Bệnh viện Nhiệt đới Trung ương cho biết, Việt Nam là một trong 10 quốc gia có số người nhiễm viêm gan B và C cao nhất trên thế giới; với khoảng 6,5 triệu người nhiễm viêm gan B, 900.000 người nhiễm viêm gan C. Đây là nguyên nhân dẫn đến khoảng 80.000 trường hợp xơ gan và ung thư biểu mô tế bào gan, với khoảng 40.000 trường hợp tử vong hàng năm. Bệnh viêm gan virus B có thể phòng ngừa được nếu sử dụng vaccine sớm và đúng quy định. Với viêm gan virus C, hiện nay chưa có vaccine phòng bệnh nhưng với các phác đồ điều trị hiện có, có thể được chữa khỏi hoàn toàn.

Thời gian qua, Bộ Y tế đã phối hợp với các bộ, ngành, địa phương và tổ chức quốc tế xây dựng, triển khai nhiều chính sách nhằm nâng cao hiệu quả phòng, chống viêm gan virus tại Việt Nam, giảm lây nhiễm, tỷ lệ mắc và tử vong, hướng tới loại trừ bệnh này như một mối đe dọa sức khỏe cộng đồng. Bộ cũng thử nghiệm các mô hình phòng, chống tại một số địa phương thông qua hợp tác đa ngành.

Nhờ những nỗ lực này, công tác phòng, chống viêm gan B, C đạt nhiều kết quả tích cực trong dự phòng lây nhiễm, chẩn đoán, điều trị, truyền thông nâng cao nhận thức, thiết lập hệ thống giám sát quốc gia, tăng cường nghiên cứu và xây dựng chính sách. Thành công này có sự hỗ trợ hiệu quả từ các tổ chức quốc tế, phi chính phủ, sự tham gia của khu vực tư nhân, đặc biệt trong việc triển khai mô hình phòng, chống gắn với y tế cơ sở, được các địa phương đánh giá cao.

Mặc dù vậy, theo Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn, công tác phòng, chống viêm gan B, C vẫn đối mặt nhiều thách thức, hạn chế như: phối hợp chưa đồng bộ; thiếu nguồn lực (nhân lực, kinh phí); hạn chế về dữ liệu, tỷ lệ tiêm vaccine, năng lực xét nghiệm, kết nối và tiếp cận điều trị; công tác truyền thông chưa hiệu quả. Việt Nam đã cam kết với các mục tiêu y tế toàn cầu như bao phủ chăm sóc sức khỏe toàn dân và loại trừ viêm gan vào năm 2030. Để đạt được các mục tiêu này đòi hỏi phải có sự hợp tác đa ngành.

Thời gian tới, Thứ trưởng đề nghị các đơn vị tiếp tục phối hợp với Bộ Y tế và kêu gọi sự hỗ trợ quốc tế để nhân rộng mô hình thêm một số tỉnh.

Tại Hội thảo, các đại biểu đã tập trung thảo luận, phân tích, đánh giá kết quả đạt được trong công tác phòng, chống viêm gan virus B, C thời gian qua; các tồn tại, hạn chế và bài học kinh nghiệm, nguyên nhân để có những giải pháp thiết thực, cụ thể cho giai đoạn 2025-2030. Đồng thời, các đại biểu cũng đánh giá những kết quả đạt được của mô hình phòng, chống viêm gan virus tại tuyến cơ sở và vai trò tham gia của các bên liên quan; qua đó xem xét nhân rộng mô hình tại các địa phương khác trên cả nước./.

HQ