Trưng bày sách Ngự chế minh văn cổ khí đồ dưới thời vua Minh Mạng
Sáng 19-4, Trung tâm Bảo tồn di tích cố đô Huế tổ chức triển lãm giới thiệu những tác phẩm sách cổ quý hiếm được người dân hiến tặng và tác phẩm Ngự chế minh văn cổ khí đồ, hưởng ứng Ngày sách và văn hóa đọc Việt Nam lần thứ 2.
Ngự lịch thời Nguyễn - Ảnh: NHẬT LINH
Triển lãm này nhằm hưởng ứng Ngày sách và văn hóa đọc Việt Nam lần thứ 2 sẽ diễn ra tại Huế vào ngày 21-4 tới.
Tại triển lãm, trung tâm đã tiếp nhận 7 sắc phong do ông Vĩnh Hượt (trú TP Huế) hiến tặng, 2 cuốn sách quý do nhà nghiên cứu Trần Đức Anh Sơn hiến tặng.
Ông Hoàng Việt Trung - giám đốc Trung tâm Bảo tồn di tích cố đô Huế - cũng hiến tặng 12 cuốn sách quý bao gồm cuốn Ngự chế minh văn cổ khí đồ, Điền tô sai dư thuế lệ, Giao tự đại lễ, Tự Đức Thánh chế thi tam tập và Đại Nam thực lục chính biên tứ kỷ (quyển 69).
Chiếc đỉnh đồng quý hiếm là cổ khí đồ dưới thời vua Minh Mạng - Ảnh: NHẬT LINH
Đáng chú ý tại triển lãm lần này là việc giới thiệu cuốn sách cổ Ngự chế minh văn cổ khí đồ có bút tích của vua Minh Mạng và chiếc đỉnh đồng quý hiếm đào được vào năm 2015.
Năm 1838, hoàng đế Minh Mạng cho đúc 33 loại đồ đồng phỏng theo hình dáng đồ vật của các triều đại Thương, Chu tới Hán (Trung Quốc) gọi là "bác cổ đồ". Năm 1839, vua cho đổi tên gọi là "cổ khí đồ".
33 cổ khí này gồm các vật dụng như đỉnh, đôn, quỹ, tôn, cô... thể hiện hùng tâm của vua Minh Mạng muốn xây dựng nước ta thành một quốc gia hưng thịnh, thái hòa như các triều đại thịnh trị trong lịch sử phong kiến.
Theo sách Đại Nam thực lục triều Nguyễn, tất cả có 33 loại khí đồ, mỗi loại đều 30 chiếc, tổng số 990 chiếc.
Vua đã cho vẽ hình các cổ khí, tự tay viết các bài minh văn khắc trên từng cổ khí đồ. Các bài minh văn cùng hình vẽ được tập hợp, sân định lại và khắc trên mộc bản rồi in thành sách Ngự chế minh văn cổ khí đồ.
Hiện nay mộc bản cuốn sách này vẫn còn được lưu ở Trung tâm Lưu trữ quốc gia IV tại Đà Lạt.
Sách Ngự chế minh văn cổ khí đồ được mang ra giới thiệu tại triển lãm lần này ở Huế - Ảnh: NHẬT LINH
Bà Huỳnh Thị Anh Vân, giám đốc Bảo tàng Cổ vật cung đình Huế, cho biết theo báo cáo Hán Nôm học 2004, ở bài "Giới thiệu tác phẩm Ngự chế minh văn cổ khí đồ của vua Minh Mạng", cuốn sách này còn được lưu trữ hai bản: một bản in được lưu trữ tại Thư viện Paris (Pháp) và một bản in đang lưu trữ tại Thư viện Viện Nghiên cứu Hán Nôm.
"Điều đó cho thấy bản sách cổ Ngự chế minh văn cổ khí đồ được hiến tặng và trưng bày lần này tại bảo tàng chính là bản thứ 3 được biết đến", bà Vân nói.
Trước đó, vào đầu năm 2022 Bảo tàng Lịch sử TP.HCM đã đưa ra trưng bày 13 món cổ khí thời Minh Mạng quý giá được tịch thu tại sân bay Tân Sơn Nhất trước giờ xuất ngoại.
Số cổ khí nói trên được một viên chức lãnh sự quán nước ngoài đưa đến sân bay và bị phía hải quan và công an kịp giữ lại khi đang thông quan. Sau khi xác định là cổ vật, cơ quan chức năng đã quyết định tịch thu và đưa về cất giữ ở Bảo tàng Lịch sử Việt Nam tại TP.HCM.
