Lập quy hoạch bảo tồn, phát huy giá trị di tích đặc biệt đền Cửa Ông

Quyết định đánh dấu bước triển khai quan trọng nhằm gìn giữ và khai thác bền vững một trong những di tích tín ngưỡng – lịch sử tiêu biểu của vùng Đông Bắc.

Theo nhiệm vụ được phê duyệt, quy hoạch có phạm vi nghiên cứu rộng 52,52ha, bao gồm toàn bộ khu vực hành chính phường Cửa Ông và đảo Cặp Tiên. Trong đó, khu vực đền Cửa Ông chiếm 19,56ha, còn khu vực đảo Cặp Tiên - nơi gắn với quần thể danh thắng vịnh Bái Tử Long rộng 32,96ha.

Quy hoạch được xác định cho giai đoạn đến năm 2035, tầm nhìn đến 2045, hướng đến sự hài hòa giữa bảo tồn giá trị gốc và phát triển hạ tầng du lịch – văn hóa.

Nhiệm vụ quy hoạch nhấn mạnh yêu cầu bảo tồn nghiêm ngặt các yếu tố gốc cấu thành di tích, gồm cảnh quan tự nhiên, kiến trúc đền thờ, không gian thờ tự và hệ thống di vật, cổ vật.

Đồng thời, quy hoạch phải bảo vệ, gìn giữ các giá trị văn hóa phi vật thể, đặc biệt là tín ngưỡng thờ Trần Quốc Tảng, lễ hội truyền thống đền Cửa Ông và những phong tục dân gian gắn bó lâu đời với đời sống cộng đồng địa phương.

Bên cạnh đó, quy hoạch cũng định hướng phát huy giá trị di tích thông qua việc xây dựng hạ tầng kỹ thuật đồng bộ: hệ thống giao thông kết nối, bãi đỗ xe, tuyến tham quan, bến thuyền, cảnh quan phụ trợ… Các giải pháp này nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và du khách tiếp cận, khám phá di tích; đồng thời bảo đảm không làm ảnh hưởng tới cảnh quan, môi trường tự nhiên của di tích và vịnh Bái Tử Long.

Việc lập quy hoạch cũng là cơ sở pháp lý quan trọng để quản lý không gian kiến trúc, ngăn chặn các hoạt động xây dựng trái phép, khai thác du lịch quá mức hoặc không phù hợp. Qua đó, các cơ quan quản lý địa phương sẽ có công cụ kiểm soát, tổ chức các hoạt động bảo tồn, phát triển theo hướng bền vững, khoa học, phù hợp với chiến lược phát triển du lịch văn hóa.

Đền Cửa Ông là một trong những di tích lịch sử nổi bật của vùng Đông Bắc, thờ Hưng Nhượng Đại vương Trần Quốc Tảng và các tướng lĩnh nhà Trần.

Di tích được xếp hạng quốc gia đặc biệt năm 2017, nổi tiếng với kiến trúc cổ kính, cảnh quan đẹp và lễ hội truyền thống thu hút đông đảo du khách mỗi năm.