Đề xuất nhiều lời giải cho bài toán quy hoạch mới hậu sáp nhập tổ chức bộ máy
Hồ sơ dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch, mà Bộ Tài chính xây dựng đề xuất nhiều nội dung mới
Tạo thuận lợi cho đẩy nhanh hoạt động quy hoạch
Tại Kết luận số 127-KL/TW, ngày 28/02/2025, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã giao Đảng ủy Chính phủ, Đảng ủy Quốc hội (theo phạm vi, lĩnh vực) chủ trì, chỉ đạo Đảng ủy Bộ Tư pháp, Đảng ủy Ủy ban Pháp luật và Tư pháp và các cơ quan liên quan nghiên cứu, đề xuất sửa đổi, bổ sung Luật Quy hoạch, các luật liên quan báo cáo Bộ Chính trị theo tiến độ chung và hoàn thành sửa đổi, bổ sung pháp luật chậm nhất là ngày 30/6/2025.
Thực hiện nhiệm vụ được giao, Bộ Tài chính đã xây dựng hồ sơ dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch và đã gửi Bộ Tư pháp thẩm định.
Theo Bộ Tài chính, sau khi hoàn thành việc sắp xếp, sáp nhập một số đơn vị hành chính cấp tỉnh, không tổ chức cấp huyện và sáp nhập đơn vị hành chính cấp xã sẽ có ảnh hưởng đến toàn bộ quy hoạch tỉnh, các quy hoạch có tính chất kỹ thuật, chuyên ngành cấp tỉnh, liên huyện, cấp huyện, cấp xã đã được phê duyệt hoặc đang được lập, thẩm định.
Bộ Tài chính đề xuất bãi bỏ các quy hoạch hoặc nội dung quy hoạch không phù hợp với thực tiễn hoặc chồng lấn nội dung với quy hoạch khác.
Do đó, việc sửa đổi, bổ sung Luật Quy hoạch nhằm phù hợp với tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị sau khi sáp nhập. Theo đó, số lượng quy hoạch trong hệ thống quy hoạch quốc gia có thể sẽ giảm; đồng thời quy trình, thủ tục lập, thẩm định, phê duyệt, công bố, điều chỉnh quy hoạch dự kiến sẽ được phân cấp mạnh hơn, đơn giản hóa thủ tục, tạo thuận lợi cho đẩy nhanh hoạt động quy hoạch trong thời gian tới.
Tăng cường phân cấp thẩm quyền đối với hoạt động quy hoạch
Liên quan đến nội dung cơ bản của dự án Luật, theo Bộ Tài chính, tập trung hoàn thiện hệ thống quy hoạch quốc gia theo hướng tinh gọn, hiệu quả.
Cụ thể, bổ sung thêm nguyên tắc cơ bản trong hoạt động quy hoạch về việc cho phép quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh có thể lập đồng thời. Quy hoạch được lập, thẩm định xong trước, thì được quyết định hoặc phê duyệt trước. Khi quy hoạch được quyết định hoặc phê duyệt, nếu có mâu thuẫn giữa quy hoạch thấp hơn với quy hoạch cao hơn, thì quy hoạch thấp hơn phải điều chỉnh theo quy hoạch cao hơn. Bổ sung quy hoạch có tính chất kỹ thuật, chuyên ngành vào hệ thống quy hoạch để xác định rõ vị trí, vai trò của loại quy hoạch này; bãi bỏ quy hoạch có tính chất kỹ thuật, chuyên ngành ở cấp huyện, bổ sung quy hoạch cấp xã. Bãi bỏ các quy hoạch hoặc nội dung quy hoạch không phù hợp với thực tiễn hoặc chồng lấn nội dung với quy hoạch khác.
Một điểm mới nữa của dự án Luật là đơn giản hóa quy định về nội dung chủ yếu quy hoạch theo hướng nội dung quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh mang tính định hướng; bãi bỏ các nội dung trong quy hoạch không phù hợp do việc sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh, bỏ cấp huyện; chuyển quy định về danh mục dự kiến các dự án quan trọng quốc gia, dự án ưu tiên trong quy hoạch sang kế hoạch thực hiện quy hoạch để bảo đảm tính linh hoạt, chủ động trong triển khai thực hiện quy hoạch.
Một điểm mới đáng chú ý của dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch, là hoàn thiện quy định về hệ thống thông tin và cơ sở dữ liệu quốc gia về quy hoạch để làm rõ phạm vi, nội dung của hệ thống, bảo đảm phù hợp với quan điểm đẩy mạnh cuộc cách mạng chuyển đổi số, tạo ra bước đột phá trong phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới.
Cùng với đó là đơn giản hóa trình tự, thủ tục lập, điều chỉnh quy hoạch trong trường hợp có sự thay đổi, điều chỉnh địa giới hành chính. Cụ thể là không lập, thẩm định, phê duyệt nhiệm vụ lập quy hoạch; đơn giản hóa quy trình lấy ý kiến về quy hoạch. Không lập, thẩm định báo cáo đánh giá môi trường chiến lược; lấy ý kiến Hội đồng thẩm định quy hoạch bằng văn bản (không tổ chức phiên họp thẩm định). Qua đó, giúp đẩy nhanh tiến độ hoàn thành điều chỉnh quy hoạch sau khi sáp nhập đơn vị hành chính, mà vẫn bảo đảm yêu cầu về nội dung và chất lượng quy hoạch.
Bộ Tài chính đề xuất tăng cường phân cấp thẩm quyền đối với hoạt động quy hoạch. Cụ thể, phân cấp thẩm quyền của Quốc hội cho Chính phủ đối với phân vùng lập quy hoạch, phân quyền tổ chức lập quy hoạch không gian biển quốc gia, quy hoạch sử dụng đất quốc gia từ Chính phủ cho Thủ tướng Chính phủ; phân quyền quyết định quy hoạch không gian biển quốc gia, quy hoạch sử dụng đất quốc gia từ Quốc hội cho Chính phủ; tạo cơ chế để Thủ tướng, Phó Thủ tướng Chính phủ có thể phân cấp cho bộ trưởng các bộ chủ trì phiên họp thẩm định quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng; đề cao tính chủ động, linh hoạt của các cấp, các ngành, qua đó giúp nâng cao hiệu lực, hiệu quả của hoạt động quy hoạch./.
