Triển khai các giải pháp để sớm nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam
Hướng tới mục tiêu nâng hạng thị trường chứng khoán (TTCK) từ cận biên lên thị trường mới nổi, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) tiếp tục triển khai các giải pháp nhằm cải thiện cơ sở hạ tầng và môi trường pháp lý để đạt tiêu chuẩn quốc tế.
Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đang thực hiện các bước đi quan trọng để nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam.
Đề xuất bỏ nội dung công bố thông tin nhà đầu tư giao dịch nước ngoài
Trong thời gian vừa qua, UBCKNN đã kiến nghị sửa đổi, bổ sung các văn bản pháp lý, đồng thời phối hợp tích cực với các bộ, ngành liên quan quyết liệt triển khai các giải pháp nhằm từng bước đáp ứng các tiêu chí của các tổ chức đánh giá xếp hạng hướng tới mục tiêu nâng hạng thị trường từ cận biên lên mới nổi.
Bộ Tài chính, UBCKNN đã tổ chức nhiều buổi làm việc, trao đổi, đối thoại với các tổ chức tài chính và xếp hạng quốc tế như Ngân hàng Thế giới (WB), MSCI, FTSE Russell, Hiệp hội Lưu ký toàn cầu (AGC), Hiệp hội các Thị trường Tài chính và ngành Chứng khoán Châu Á (ASIFMA); các tổ chức này đều đánh giá cao những nỗ lực cải cách của Việt Nam.
Nhằm tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động giao dịch của nhà đầu tư nước ngoài tại Việt Nam hướng đến mục tiêu nâng hạng TTCK, UBCKNN sẽ tiếp tục đẩy mạnh triển khai các nội dung công việc trong năm 2025.
Cụ thể, trong năm nay, UBCKNN tiếp tục triển khai Thông tư số 68/2024/TT-BTC về công bố thông tin của nhà đầu tư tổ chức nước ngoài không thực hiện mua lại.
Theo quy định tại Thông tư số 68/2024/TT-BTC, trường hợp nhà đầu tư tổ chức nước ngoài không thực hiện mua lại cổ phiếu, công ty chứng khoán sẽ công bố thông tin về giao dịch không thanh toán của nhà đầu tư tổ chức nước ngoài. Trong khi đó, phía FTSE Russell đề xuất chỉ công bố thông tin về tổ chức không thanh toán giao dịch, không cần công bố thông tin người đại diện của tổ chức.
Vì vậy, UBCKNN đề xuất sửa đổi phụ lục công bố thông tin tại Thông tư 68/2024/TT-BTC theo hướng bỏ nội dung công bố thông tin về danh tính đại diện có thẩm quyền.
Dự kiến hệ thống KRX vận hành trong từ tháng 5/2025
Trong tháng 4/2025, các sở giao dịch chứng khoán, Tổng công ty Lưu ký và Bù trừ Chứng khoán (VSDC) sẽ công bố về chức năng, tính năng mới của hệ thống KRX trước khi hệ thống KRX được đưa vào vận hành để thị trường nắm được đầy đủ thông tin về hệ thống KRX. Dự kiến, hệ thống KRX đi vào vận hành trong tháng 5 hoặc tháng 6/2025, sau khi các thành viên kiểm thử thành công.
Theo Thông tư số 68/2024/TT-BTC, khi công ty chứng khoán dùng tiền để thanh toán giao dịch NPF mà nhà đầu tư tổ chức nước ngoài thiếu tiền thì chứng khoán được hạch toán vào tài khoản tự doanh của công ty chứng khoán; phần room ngoại trống ra sẽ có thể bị mua hết, dẫn tới việc nhà đầu tư tổ chức nước ngoài không thực hiện được giao dịch mua lại. Do đó, nhà đầu tư tổ chức nước ngoài đề xuất được giữ room ngoại để thực hiện được giao dịch mua lại. Nếu hệ thống KRX đi vào vận hành sẽ cho phép giữ room đến thời điểm tới T+3.
Đối với việc triển khai hệ thống giao tiếp điện tử giữa các công ty chứng khoán và Ngân hàng lưu ký, VSDC xây dựng hệ thống trao đổi thông tin giữa các thành viên này để phục vụ hoạt động giao dịch chứng khoán của nhà đầu tư mở tài khoản lưu ký tại các ngân hàng lưu ký (hệ thống STP). Ngoài ra, VSDC cũng lên kế hoạch để nâng cấp hệ thống này sử dụng điện chuẩn SWIFT trong thời hạn 01 năm.
Hiện, VSDC đã hoàn thành việc bổ sung chức năng mới trên trên hệ thống Cổng giao tiếp điện tử hiện tại cho các công ty chứng khoán và ngân hàng lưu ký sử dụng để thực hiện trao đổi thông tin phục vụ hoạt động giao dịch chứng khoán của nhà đầu tư mở tài khoản lưu ký tại các ngân hàng lưu ký. Hiện tại, hệ thống cơ bản đã hoàn thành, VSDC đã tiến hành test với các thành viên thị trường và sẽ đưa vào vận hành trong tháng 3/2025.
Triển khai mô hình đối tác thanh toán trung tâm
Dự kiến, trong năm 2026, UBCKNN, VSDC thành lập công ty con; Hoàn thiện quy trình thanh toán giữa VSDC và thành viên; Cho phép ngân hàng thương mại được làm thành viên bù trừ.
Trước mắt, trong tháng 3/2025, UBCKNN thành lập nhóm đối thoại chính sách để trao đổi với cơ quan quản lý những khó khăn, vướng mắc của nhà đầu tư nước ngoài. Nhóm đối thoại chính sách có nhiệm vụ cập nhật thường xuyên các vấn đề cần khắc phục để giúp nhà đầu tư nước ngoài có trải nghiệm thị trường tốt nhất trong phạm vi quy định pháp luật, từ đó, hỗ trợ cho việc nâng hạng. Nhóm đối thoại chính sách, trong đó bao gồm thành viên từ phía UBCKNN và các chuyên gia, các quỹ đầu tư, các tổ chức đầu tư quốc tế, một số công ty chứng khoán, ngân hàng lưu ký.
UBCKNN triển khai thủ tục mở tài khoản vốn đầu tư gián tiếp nước ngoài; sửa đổi, bổ sung một số quy định pháp luật nhằm đơn giản hóa, rút ngắn thời gian mở tài khoản phục vụ cho hoạt động đầu tư gián tiếp của nhà đầu tư nước ngoài. Ngân hàng Nhà nước đang xây dựng Thông tư thay thế Thông tư số 05/2014/TT-NHNN.
Với chiến lược cụ thể và quyết liệt, UBCKNN đang nỗ lực xây dựng nền tảng vững chắc cho TTCK Việt Nam, không chỉ hướng tới nâng hạng mà còn phát triển bền vững trong tương lai.