Thái Nguyên: Tạo sinh kế để giảm nghèo bền vững

Đó là kết quả của công tác giảm nghèo, thực hiện mục tiêu an sinh xã hội bền vững trên địa bàn tỉnh thời gian qua.

Tiếp sức cho hộ nghèo vượt khó

Thực hiện chỉ đạo của tỉnh sau sáp nhập, Thái Nguyên đã khẩn trương tiến hành rà soát, thống kê hộ nghèo và cận nghèo trên địa bàn. Đến đầu năm 2025, toàn tỉnh ghi nhận 23.061 hộ nghèo (chiếm 5,46%), 15.482 hộ cận nghèo (3,67%), trong đó có tới 19.354 hộ nghèo là đồng bào dân tộc thiểu số, chiếm 83,93% tổng số hộ nghèo.

Những con số ấy cho thấy bài toán giảm nghèo ở Thái Nguyên vẫn còn nhiều thách thức, song cũng mở ra cơ hội khẳng định quyết tâm và sự đồng lòng của cả hệ thống chính trị nhằm nâng cao đời sống nhân dân, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội theo hướng bền vững.

Ở nhiều vùng nông thôn, miền núi, khi được tiếp cận nguồn vốn vay ưu đãi, hỗ trợ sinh kế, người dân đã biết vận dụng hiệu quả để thoát nghèo. Câu chuyện của ông Hứa Văn Tuấn, thôn Nam Yên, xã Cẩm Giàng là một minh chứng điển hình.

Từ khoản vay 50 triệu đồng của Ngân hàng Chính sách xã hội, ông đầu tư trồng gần 1ha rừng, cải tạo ruộng bãi để cấy lúa, trồng ngô. Sau ít năm, gia đình không chỉ thoát nghèo, trả hết vốn vay mà còn gây dựng được cơ sở chế biến lâm sản, tạo việc làm cho 5 lao động với thu nhập bình quân 10 triệu đồng/người/tháng.

Những tấm gương như ông Tuấn không phải là hiếm. Thống kê cho thấy, chỉ trong 3 năm gần đây, toàn tỉnh Thái Nguyên đã có gần 20.000 hộ gia đình thoát nghèo. Từ hơn 42.900 hộ nghèo năm 2022, đến cuối năm 2024 con số này đã giảm còn hơn 23.000 hộ. Dự kiến hết năm 2025 sẽ giảm thêm khoảng 3.500 hộ nghèo. Đây là kết quả quan trọng, phản ánh nỗ lực của chính quyền các cấp cũng như ý chí vươn lên của người dân trong tỉnh.

Hay câu chuyện thoát nghèo của anh Ngô Văn Lý, ở xóm La Mạ, xã Lâu Thượng (Võ Nhai) cũng là minh chứng cho việc tỉnh Thái Nguyên quan tâm đến công tác tạo sinh kế cho người dân để giảm nghèo bền vững.

Nhìn gần chục con trâu, bò đang thở phì phì, đánh sừng vào gióng chuồng cồng cộc, anh Ngô Văn Lý khoe: “Trước đây, nhiều người dân trong vùng bảo gia đình tôi thuộc diện hộ nghèo “bền vững”. Nhưng gần 5 năm trước, nhờ được vay 50 triệu đồng từ nguồn vốn của Ngân hàng Chính sách xã hội, tôi đã vay mượn thêm để đầu tư chăn nuôi trâu, bò. Vừa nuôi vỗ béo, vừa nuôi sinh sản, đến nay tôi đã trả hết nợ. Toàn bộ số trâu, bò trong chuồng trị giá hàng trăm triệu đồng bây giờ là vốn liếng của gia đình tôi.

Huy động tổng lực để giảm nghèo bền vững

Để việc triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia giảm nghèo bền vững phát huy được hiệu quả, Sở Nội vụ tỉnh Thái Nguyên đã chủ động tham mưu với UBND tỉnh ban hành kế hoạch phân bổ kinh phí, phân loại hộ nghèo, cận nghèo theo chuẩn nghèo đa chiều giai đoạn 2021-2025. Thông qua các chương trình, dự án, toàn tỉnh đã hỗ trợ các hộ nghèo, gia đình chính sách, đối tượng khó khăn, học sinh nghèo cả về vật chất và tinh thần. 

Trong 4 năm qua, hai tỉnh Thái Nguyên và Bắc Kạn cũ đã huy động khoảng hơn 10.000 tỷ đồng từ ngân sách Nhà nước và các nguồn lực hợp pháp khác cho công tác giảm nghèo. Từ nguồn lực này, hàng trăm mô hình đa dạng hóa sinh kế, phát triển sản xuất đã được triển khai, giúp hàng nghìn hộ nghèo tiếp cận vốn, kỹ thuật và cơ hội việc làm.

Đặc biệt, công tác đào tạo nghề, giải quyết việc làm đã đạt nhiều kết quả tích cực. Chỉ tính riêng giai đoạn 2022–2024, khoảng 150.000 lao động đã được giải quyết việc làm mới, trong đó 20.000 lượt người được hỗ trợ đi làm việc có thời hạn ở nước ngoài.

Trong 2 năm gần đây, toàn tỉnh đã có hơn 8.800 trường hợp lao động đủ điều kiện xuất cảnh ra nước ngoài làm việc, mở ra cơ hội cải thiện thu nhập bền vững cho gia đình.

Từ sự nỗ lực của chính quyền địa phương và người dân trong những năm qua đã góp phần thay đổi bộ mặt nông thôn, miền núi của tỉnh Thái Nguyên. Đến nay, bộ mặt kinh tế - xã hội ở nhiều huyện, xã vùng cao đã có nhiều chuyển biến tích cực. Đến hết năm 2024 tỷ lệ hộ nghèo trên địa bàn tỉnh chỉ còn 2,04%. Mức giảm này đạt 0,98% so với năm trước và vượt kế hoạch đề ra (năm 2023, tỷ lệ hộ nghèo của tỉnh Thái Nguyên là 3,02%).

Có thể thấy, công tác giảm nghèo ở Thái Nguyên đã vượt ra khỏi khuôn khổ hỗ trợ đơn thuần, trở thành động lực thúc đẩy sự thay đổi về tư duy. Người dân đã dần từ bỏ tâm lý trông chờ, ỷ lại, thay vào đó là ý chí tự vươn lên. Cùng với sự đồng hành của Nhà nước, nhiều hộ nghèo, cận nghèo đã mạnh dạn khởi nghiệp, học nghề, đầu tư sản xuất, tạo việc làm, đóng góp tích cực vào tiến trình phát triển chung của cộng đồng.

Với quyết tâm “không để ai bị bỏ lại phía sau”, công tác giảm nghèo của tỉnh Thái Nguyên thông qua các chương trình, chính sách hỗ trợ với đa dạng sinh kế để giảm nghèo đã mang lại những kết quả khả quan, tạo việc làm, sinh kế cho người dân, góp phần quan trọng để thực hiện mục tiêu giảm nghèo bền vững trên địa bàn.