Đề xuất giảm thuế VAT đến hết năm 2026: Kích cầu tiêu dùng, thúc đẩy tăng trưởng

Theo đó, nên kéo dài thời gian giảm thuế VAT đến ít nhất hết năm 2026 và giảm 2% cho toàn bộ hàng hóa, dịch vụ có thuế suất 10%.

Giúp người dân "dễ thở"

Nói với Tuổi Trẻ, chị Nguyễn Minh Ngọc (Hà Nội) cho biết chính sách giảm 2% thuế VAT đã giúp chị giảm gánh nặng một phần, nhất là trong bối cảnh đồng lương eo hẹp và giá cả tăng đáng kể. Lẽ ra phải nộp 100 đồng thuế thì nay chị phải trả 80 đồng thôi, nên số tiền phải thanh toán cũng giảm theo.

Tương tự, chị Nguyệt (quận Bình Thạnh, TP.HCM) cho hay số tiền giảm thuế VAT tính trên từng sản phẩm thì nhỏ, nhưng cộng lại là số tiền khá lớn.

"Chẳng hạn cuối tuần tôi đi siêu thị mua đồ ăn cũng như đồ dùng cho gia đình trong cả tuần nên hóa đơn thường lên đến hơn 1 triệu đồng/lần, nếu tiếp tục duy trì chính sách giảm 2% thuế VAT thì tôi cũng đỡ được vài chục ngàn tiền thuế mỗi tuần, tương đương hàng trăm ngàn tiền thuế mỗi tháng.

Hiện kinh tế còn khó khăn nên tiếp tục duy trì chính sách này cho người dân dễ thở", chị Nguyệt nói.

Anh Trung, nhân viên văn phòng tại quận 1, cũng cho rằng việc Thủ tướng chỉ đạo Bộ Tài chính nghiên cứu đề xuất mở rộng đối tượng giảm thuế, giảm thuế VAT áp dụng trong 6 tháng cuối năm nay và năm 2026 là tin vui cho doanh nghiệp, người dân.

"Trong bối cảnh người dân đang phải thắt lưng buộc bụng, việc tiết kiệm được đồng nào cũng rất quý", anh Trung nói.

Còn anh Trần Huy Hội (Hải Phòng) mong mỏi nếu tới đây xăng được giảm thuế như dầu thì tốt biết mấy. Vì xăng là mặt hàng thiết yếu, được sử dụng cho xe máy vốn là phương tiện chủ yếu của đa số người dân.

Nên nếu giảm thuế VAT cho xăng sẽ giúp người tiêu dùng giảm chi phí, đồng thời có thể kéo giá một số hàng hóa, dịch vụ giảm theo.

Giảm thuế là... tăng thu ngân sách

TS Nguyễn Ngọc Tú, chuyên gia về thuế, cho biết việc giảm thuế VAT là rất thiết thực với người tiêu dùng trong nước.

Từ năm 2022 đến nay, Chính phủ liên tục trình Quốc hội giảm thuế VAT 2% đối với nhiều nhóm hàng hóa, dịch vụ có thuế suất từ 10% xuống 8%. Mỗi lần giảm thuế là tăng thu ngân sách chứ không hề giảm.

Ba năm qua đã chứng minh điều đó. Như năm 2024, tổng số thu ngân sách lần đầu tiên vượt 2 triệu tỉ đồng, tăng hơn 320.000 tỉ đồng so với năm 2023. Nhất là trong bối cảnh hiện nay, chúng ta đặt mục tiêu tăng trưởng 8% trở lên, nên giảm thuế cần mạnh mẽ và quyết liệt hơn.

"Tôi đề nghị Bộ Tài chính cần đề xuất Chính phủ trình lên Quốc hội kéo dài chính sách giảm 2% thuế VAT cho toàn bộ các mặt hàng, dịch vụ có thuế suất 10%.

Vì trong sản xuất, một sản phẩm là đầu ra của ngành này nhưng lại là đầu vào của ngành khác. Do đó, muốn kích cầu tiêu dùng một cách toàn diện thì cần giảm thuế VAT cho toàn bộ hàng hóa có thuế suất 10%" - ông Tú khuyến nghị và phân tích thêm khi giảm thuế thì giá hàng hóa, dịch vụ sẽ giảm theo.

Thay vì mua được 10 sản phẩm thì người tiêu dùng sẽ mua được 11 - 12 sản phẩm, qua đó sẽ kích thích sản xuất kinh doanh sôi động.

Ngoài việc cần giảm thuế toàn bộ cho các hàng hóa dịch vụ có thuế suất 10%, ông Tú cũng đề nghị giảm thuế VAT 2% ít nhất là đến năm 2026.

Cùng có chung đề xuất này, TS Đỗ Thiên Anh Tuấn (Trường đại học Fulbright Việt Nam) cho rằng trong bối cảnh hiện nay, một môi trường chính sách ổn định và minh bạch là điều kiện tiên quyết để doanh nghiệp yên tâm phát triển.

Nếu cứ 6 tháng một lần lại thay đổi chính sách, doanh nghiệp có thể rơi vào trạng thái chờ đợi, làm giảm động lực đầu tư và tiêu dùng, giảm hiệu quả của chính sách kích thích tài khóa.

Để khắc phục tình trạng này, ông Tuấn kiến nghị Chính phủ nên cân nhắc xây dựng một chính sách giảm thuế VAT có thời gian áp dụng dài hơn, chẳng hạn duy trì ổn định trong giai đoạn 2025 - 2026.

Một lộ trình thuế rõ ràng và dài hạn sẽ giúp doanh nghiệp chủ động hơn trong tính toán chi phí, dòng tiền và kế hoạch sản xuất kinh doanh.

Điều này đặc biệt quan trọng đối với các doanh nghiệp sản xuất hàng tiêu dùng, vì họ có thể điều chỉnh giá bán và chiến lược thị trường mà không lo ngại những thay đổi bất ngờ từ chính sách thuế.

Khi chính sách tài khóa ổn định, doanh nghiệp có thêm động lực để mở rộng đầu tư, tuyển dụng lao động và nâng cao năng suất, từ đó thúc đẩy tăng trưởng kinh tế hiệu quả hơn.

Không chỉ doanh nghiệp, người tiêu dùng cũng được hưởng lợi từ một chính sách thuế nhất quán. Khi có sự rõ ràng về thuế, người dân sẽ yên tâm chi tiêu hơn, góp phần kích thích tổng cầu.

Thúc đẩy tăng trưởng

Phân tích vì sao cần mở rộng đối tượng giảm thuế và kéo dài giảm thuế VAT như chỉ đạo của Chính phủ, ông Tuấn phân tích các thị trường xuất khẩu chủ lực của Việt Nam, như Mỹ và EU, đang tăng trưởng chậm lại, kéo theo nhu cầu tiêu thụ hàng hóa suy giảm, gây ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động xuất khẩu.

Bên cạnh đó, căng thẳng địa chính trị và xu hướng bảo hộ thương mại, đặc biệt dưới chính quyền Trump, đang làm gia tăng nguy cơ chiến tranh thương mại, gây gián đoạn chuỗi cung ứng, làm tăng chi phí sản xuất và giảm động lực xuất khẩu.

Còn trong nước, mặc dù Chính phủ đặt mục tiêu tăng trưởng GDP 8% trong năm nay và hướng tới mức hai con số trong giai đoạn 2026 - 2030, nhưng các chỉ số kinh tế hai tháng đầu năm vẫn chưa cho thấy sự khởi sắc rõ rệt.

Sức sản xuất của doanh nghiệp và sức mua của người dân còn yếu, thể hiện qua chỉ số tăng trưởng tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng trong 12 tháng qua chưa lần nào vượt ngưỡng hai con số.

"Do đó, việc nghiên cứu và triển khai chính sách giảm thuế VAT sớm là một giải pháp cần thiết nhằm đảm bảo tính linh hoạt trong điều hành kinh tế. Trong hệ thống thuế hiện hành, VAT chiếm khoảng 25% tổng thu ngân sách mỗi năm.

Việc giảm thuế VAT có tác động lan tỏa mạnh mẽ đến nền kinh tế, bởi đây là loại thuế gián thu đánh vào tiêu dùng.

Khi thuế VAT giảm, giá hàng hóa và dịch vụ cũng giảm theo, từ đó kích thích nhu cầu mua sắm, thúc đẩy tổng cầu và hỗ trợ tăng trưởng kinh tế", ông Tuấn nhận định.

Ngoài kích thích sức mua, ông Tuấn cho rằng giảm thuế VAT còn hỗ trợ doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp sản xuất và xuất khẩu, việc giảm thuế VAT sẽ giúp giảm chi phí đầu vào, từ đó hạ giá thành sản phẩm và nâng cao năng lực cạnh tranh, nhất là trong bối cảnh nhiều nước gia tăng áp thuế lên hàng hóa nhập khẩu.

Ngoài ra, trong bối cảnh nền kinh tế còn nhiều khó khăn, chính sách giảm thuế không chỉ giúp doanh nghiệp duy trì hoạt động mà còn tạo thêm nguồn lực để mở rộng sản xuất và gia tăng việc làm.

Đồng tình với việc nên mở rộng đối tượng giảm thuế và kéo dài thời gian, ông Phan Đức Hiếu, đại biểu chuyên trách tại Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội, đề nghị Chính phủ nên tiếp tục rà soát, xem xét giảm thêm các loại thuế, phí khác nữa cho doanh nghiệp, nhất là tiền sử dụng đất, tiền thuê đất.