Có 2 hình thức điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh khi tính thuế thu nhập cá nhân

Tại buổi họp báo sau Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khoá XV, phóng viên báo chí bày tỏ quan tâm đến thời gian sửa đổi mức giảm trừ gia cảnh trong Luật Thuế thu nhập cá nhân.

Giải đáp nội dung này, bà Phạm Thị Hồng Yến - đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách tại Ủy ban Kinh tế và Tài chính cho biết, căn cứ theo điểm b khoản 1 Điều 39 của Luật Thuế thu nhập cá nhân hiện hành, trong trường hợp chỉ số giá tiêu dùng CPI biến động trên 20% so với thời điểm luật có hiệu lực thi hành hoặc thời điểm điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh gần nhất, Chính phủ sẽ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh để phù hợp với biến động của giá cả, áp dụng cho thời kỳ tính thuế tiếp theo.

Theo đó, quy định hiện hành cho phép thẩm quyền của Chính phủ thực hiện trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiến hành điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh nếu như có những thay đổi theo như quy định, điều kiện của pháp luật.

Theo bà Yến, hiện nay, Chính phủ đang dự kiến sẽ chỉnh sửa toàn diện Luật Thuế thu nhập cá nhân, trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 10. Trong đó có đề cập tới việc điều chỉnh liên quan đến mức giảm trừ gia cảnh cá nhân.

Các cơ quan của Quốc hội, Quốc hội sẽ căn cứ theo chương trình, kế hoạch luật và pháp lệnh của năm 2025 để thực hiện. Trường hợp Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội chỉ điều chỉnh khoản Điểm b Khoản 1 Điều 39, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ ban hành nghị quyết về vấn đề này. Nếu Chính phủ đưa vào nội dung sửa đổi toàn diện Luật Thuế thu nhập cá nhân, Quốc hội sẽ tiến hành xem xét sửa đổi, thể hiện nội dung này.

Tại phiên họp báo, phóng viên báo chí cũng đặt câu hỏi về cơ chế của Quốc hội để bảo đảm việc giải trình, tiếp thu các dự án luật, nghị quyết của cơ quan trình thấu đáo nhất. 

Về vấn đề này, bà Nguyễn Phương Thuỷ - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật cho biết, đây cũng là kỳ họp đầu tiên thực hiện các quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật đã được sửa đổi, bổ sung tại kỳ họp bất thường lần thứ 9. Theo đó, các cơ quan trình sẽ chịu trách nhiệm giải trình, tiếp thu ý kiến của đại biểu Quốc hội cũng như ý kiến của các cơ quan của Quốc hội đến khi Quốc hội biểu quyết thông qua.

Theo bà Thuỷ, trước đây, việc tiếp giải trình, tiếp thu ý kiến sẽ do Ủy ban Thường vụ Quốc hội là cơ quan đầu mối chủ trì. Tại kỳ họp này, các cơ quan trình dự án luật ra Quốc hội sau khi đại biểu Quốc hội thảo luận, cho ý kiến về dự án luật tại tổ cũng như tại hội trường, các cơ quan này trực tiếp chỉ đạo việc nghiên cứu, giải trình, tiếp thu ý kiến.

Vừa qua, khi Quốc hội không họp giữa 2 đợt của kỳ họp, Ủy ban thường vụ Quốc hội đã tổ chức phiên họp thứ 46 và họp liên tục, thường xuyên để xem xét và cho ý kiến về các nội dung dự kiến giải trình, tiếp thu của Chính phủ, Tòa án Nhân dân tối cao, Viện kiểm sát Nhân dân tối cao, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.

Đối với các dự án luật đã được đại biểu Quốc hội thảo luận, cho ý kiến, tại các phiên họp Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các Ủy ban của Quốc hội tiếp tục tham gia ý kiến về nội dung các cơ quan trình dự kiến tiếp thu, giải trình.

Với những vấn đề có ý kiến khác nhau giữa cơ quan chủ trì thẩm tra và cơ quan trình, thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ đưa ra thảo luận kỹ lưỡng, lấy thêm ý kiến chuyên gia, các cơ quan, tổ chức có liên quan. 

Sau các phiên họp, Ủy ban thường vụ Quốc hội đều có kết luận về từng dự án cụ thể, trên cơ sở đó, Chính phủ cũng như các cơ quan trình chỉ đạo các cơ quan chủ trì soạn thảo phối hợp với các Ủy ban của Quốc hội và các cơ quan liên quan khác để tiếp tục hoàn thiện dự thảo luật; phương án giải trình, tiếp thu và hoàn thiện hồ sơ để trình Quốc hội. Do đó, bản cuối cùng được trình Quốc hội trước khi biểu quyết là các nội dung đã được Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhất trí. Trên cơ sở đó, tạo điều kiện, yên tâm cho đại biểu Quốc hội khi biểu quyết thông qua.

Bà Thuỷ đánh giá, cách làm như trên đã rõ trách nhiệm của các cơ quan, tăng cường trách nhiệm của các cơ quan trình là chịu trách nhiệm cuối cùng. Do đó,  tính chủ động của các cơ quan được nâng cao. Các vấn đề cơ quan trình đã đề xuất phải có trách nhiệm tổ chức triển khai thực hiện khi luật đã được Quốc hội thông qua.

"Cách làm mới này cũng là một trong những lý do để Quốc hội có thể thông qua được khối lượng văn bản lớn kỳ họp này. Việc sửa đổi Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật theo tư duy đổi mới đã đi đúng hướng và phát huy được hiệu quả tích cực, thể hiện rõ nhất ở kết quả của Kỳ họp thứ 9 lần này", bà Thuỷ nhận định.