Đột phá giáo dục từ Nghị quyết 71 – NQ/TW: 5 trụ cột cần hành động ngay

Theo ông Trần Anh Tuấn - Phó Chủ tịch Hội Giáo dục Nghề nghiệp TPHCM, để triển khai Nghị quyết 71-NQ/TW về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo, điều quan trọng nhất là phải chuyển hóa tinh thần “từ đổi mới căn bản, toàn diện” sang “phát triển đột phá” bằng những hành động cụ thể, đồng bộ và khả thi.

Ông Tuấn nhấn mạnh 5 nhóm vấn đề cần được tập trung giải quyết.

Đầu tiên, về chiến lược và thể chế, cần hoàn thiện cơ chế quản trị giáo dục theo hướng trao quyền tự chủ nhiều hơn cho các cơ sở, đi đôi với tăng cường trách nhiệm giải trình dựa trên kết quả đầu ra.

Đặc biệt, ông Tuấn đề xuất cần có những chính sách đặc thù, cho phép thí điểm cơ chế “sandbox” (môi trường thử nghiệm có kiểm soát) trong giáo dục nghề nghiệp và đại học để tạo không gian cho sự sáng tạo và đổi mới. Một chiến lược dài hạn với lộ trình và mục tiêu đo lường rõ ràng (KPIs) đến năm 2030 và 2045 là cần thiết để đảm bảo Nghị quyết không chỉ dừng lại ở khẩu hiệu.

Đặc biệt là các công nghệ thực tế ảo (VR/AR), mô phỏng trong giáo dục nghề nghiệp, là yêu cầu cấp thiết. Bên cạnh đó, cần có chính sách tín dụng ưu đãi cho người học nghề và sinh viên các ngành định hướng thực hành.

Thứ ba, về đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý, đây là yếu tố then chốt quyết định thành công. Cần xây dựng đội ngũ tinh hoa, có năng lực chuyên môn cao, khả năng thích ứng với công nghệ và phương pháp giảng dạy hiện đại. Chế độ đãi ngộ và môi trường làm việc phải đủ hấp dẫn để thu hút và giữ chân nhân tài.

Thứ tư, về chất lượng và chuẩn đầu ra, cần chuyển đổi mạnh mẽ từ mô hình đào tạo truyền thống sang đào tạo theo năng lực, đặt người học làm trung tâm. Chương trình đào tạo phải được thiết kế theo chuẩn quốc tế và có sự đồng hành chặt chẽ của doanh nghiệp để đảm bảo đầu ra đáp ứng đúng nhu cầu thị trường lao động. Phương thức đánh giá cũng cần thay đổi, chuyển từ “thi cử - cấp bằng” sang “kiểm định - chứng chỉ năng lực - hồ sơ học tập mở”.

Cuối cùng, về hợp tác và hội nhập quốc tế, việc mở rộng liên kết với các đối tác nước ngoài trong cả giáo dục nghề nghiệp và đại học là tất yếu. Các hình thức hợp tác như đồng cấp bằng, công nhận tín chỉ sẽ giúp nâng cao chất lượng và tạo điều kiện cho việc xuất khẩu nhân lực chất lượng cao.

Tăng cường đào tạo ngoại ngữ, đặc biệt là tiếng Anh, và liên kết chặt chẽ với các doanh nghiệp FDI để đưa công nghệ hiện đại vào nhà trường là chìa khóa cho hội nhập sâu rộng.