"Cần thanh lọc, xử nghiêm cán bộ bao che, dung túng cho hàng giả, hàng nhái"

Vấn nạn hàng giả, hàng nhái, thực phẩm "bẩn" là một trong những vấn đề nóng được đề cập trên hội trường Quốc hội trong phiên thảo luận về tình hình kinh tế - xã hội, sáng 17/6.

Cả hệ thống quản lý nhưng thuốc giả, thực phẩm chức năng giả vẫn được bán trong bệnh viện

Đại biểu Quốc hội Tô Văn Tám (Kon Tum) nêu thống kê, năm 2023, các cơ quan chức năng đã phát hiện, xử lý hơn 52.000 vụ hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng… Năm 2024, số vụ bị phát hiện và xử lý là hơn 47.000. 

4 tháng đầu năm 2025, các đơn vị, địa phương đã bắt giữ và xử lý hơn 30.000 vụ vi phạm, thu nộp ngân sách Nhà nước hơn 4.892 tỷ đồng, khởi tố hình sự 1.450 vụ với hơn 2.100 đối tượng.

“Tình hình cho thấy sản xuất buôn bán hàng giả, hàng nhái, gian lận thương mại, buôn lậu diễn biến phức tạp bất chấp nỗ lực của các cơ quan chức năng”, ông Tám nhận định.

Theo đại biểu, hàng giả, hàng nhái không chỉ gây thiệt hại kinh tế, đe dọa sức khỏe, tính mạng của người dân, làm suy giảm uy tín thương hiệu của các doanh nghiệp chân chính, giảm niềm tin của người dân với hàng hóa trong nước, mà còn cản trở sự phát triển của nền kinh tế, gây thất thu ngân sách Nhà nước, gây bất ổn xã hội và môi trường đầu tư.

“Hơn nửa triệu sản phẩm hàng giả tồn tại gần 5 năm trên thị trường như thực phẩm giả, thuốc giả, mỹ phẩm giả… cho thấy thủ đoạn các đối tượng sản xuất buôn bán hàng giả rất tinh vi và phức tạp”, ông Tám nói.

Đặc biệt, đường dây sản xuất, buôn bán hàng trăm tấn thực phẩm chức năng giả liên quan đến cán bộ của bộ chuyên ngành bị Bộ Công an khởi tố và một số vụ khác, theo ông Tám, cho thấy có sự tiếp tay của một số cán bộ thoái hóa về đạo đức, lối sống.

Đại biểu đoàn Kon Tum còn nhắc đến hiện tượng hàng giả tràn lan trên mạng xã hội với sự quảng bá của một số người có ảnh hưởng, người nổi tiếng với những lời quảng cáo "nổ", khiến người tiêu dùng khó phân biệt.

Trừng phạt nghiêm minh tội phạm hàng giả, hàng nhái

Chung mối quan tâm, theo đại biểu Lê Hữu Trí (Khánh Hòa), cần phải nghiêm túc đấu tranh với các loại tội phạm, đặc biệt tội phạm liên quan hàng giả, hàng nhái.

Ông Trí đề nghị cần có khung pháp lý nghiêm minh để xử lý và công khai thông tin để người dân biết, tẩy chay hàng giả, hàng nhái, đặc biệt là thuốc giả, thực phẩm bẩn.

“Chúng ta có cả hệ thống pháp luật quản lý bao quát ở tất cả lĩnh vực, chúng ta có nhiều lực lượng quản lý xã hội từ biên giới, cửa khẩu, trong khu dân cư, nhưng hàng trăm tấn thuốc giả, thực phẩm chức năng giả, đồ ăn, thức uống giả được sản xuất, lưu hành, kinh doanh và được bán trong các nhà thuốc, cửa hàng kinh doanh hợp pháp và hiện diện ngay ở bệnh viện, trường học”, ông Trí nêu thực tế.

Bên cạnh cần nhanh chóng thay đổi phương thức quản trị xã hội hiệu quả hơn, ông Trí đề nghị cần có một hành lang pháp lý để trừng phạt nghiêm minh các loại tội phạm liên quan hàng giả, hàng nhái.

“Cần có các cuộc thanh lọc, phát hiện và xử lý thật nghiêm minh đối với những cán bộ thực thi pháp luật đã bao che, dung túng cho tội phạm”, ông Trí nói.

Đại biểu Tô Văn Tám cũng đề nghị Chính phủ tăng cường kiểm tra, rà soát quá trình tổ chức thực hiện chức năng, nhiệm vụ của các cơ quan chức năng.

“Cần xem thử tính thống nhất trong quản lý như thế nào, có tình trạng nhiều đầu mối quản lý kiểm soát nhưng phản ứng chậm, có sự chồng chéo trong quản lý hay có lỗ hổng nào để chấn chỉnh và xử lý”, ông Tám góp ý.

Trợ giúp người tiêu dùng bảo vệ quyền lợi

Theo ông Tám, khuôn khổ pháp lý về phòng chống hàng giả đã khá đầy đủ, nhưng để người tiêu dùng được bồi thường những ảnh hưởng, thiệt hại, tổn thất về tiền bạc, sức khỏe và tính mạng, hầu như chưa được thực hiện trên thực tế.

Vì thế, ông đề xuất, Chính phủ cần thúc đẩy các hoạt động trợ giúp pháp lý, tư vấn pháp luật, hỗ trợ tư pháp, tăng cường công tác tuyên truyền giáo dục pháp luật để người dân sử dụng hiệu quả công cụ này trong bảo vệ quyền lợi của mình.

“Hàng giả, gian lận thương mại có thể coi là một quốc nạn bởi nó gây ra hệ lụy xã hội và đạo đức rất nặng nề”, ông Tám nhận định và cho rằng, phòng chống hàng giả, gian lận thương mại cần được nâng lên tầm quốc gia để quyết sách tương ứng, phù hợp.

Đại biểu Nguyễn Hoàng Bảo Trân (đoàn Bình Dương) nhấn mạnh, chống hàng giả, gian lận thương mại là yêu cầu sống còn của nền kinh tế. 

“Thực tế cho thấy, chúng ta đã làm nhưng chưa đủ mạnh, chưa triệt để. Các đợt rà soát gần đây ở địa phương đã phát hiện nhiều vi phạm, cho thấy vấn đề rất nghiêm trọng”, theo nhận định của bà Trân.

Tuy nhiên, đại biểu thấy, hiện mới thấy “chống” mà chưa thấy “xây”. Từ đó, bà Trần đề nghị phát động một phong trào xây dựng thương hiệu Việt – mỗi doanh nghiệp, mỗi ngành hàng cần tạo ra thương hiệu riêng, gắn với chất lượng thật, nguồn gốc rõ ràng, sản xuất xanh và minh bạch.