Duy trì mục tiêu tăng trưởng tín dụng ở mức 14% giúp ngăn chặn nguy cơ "chảy máu" vốn

Tăng trưởng tín dụng ở mức 14% là hợp lý

Chia sẻ tại phiên tọa đàm trong khuôn khổ Diễn đàn Kinh tế Xã hội Việt Nam 2022, TS. Võ Trí Thành – Thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính tiền tệ quốc gia nhận định rằng, việc lựa chọn chính sách tiền tệ và tài khóa trong trạng thái kinh tế lạm phát cao, rủi ro vĩ mô lớn, sản xuất đình trệ là rất phức tạp, khó khăn, thách thức. Theo đó, nhà hoạch định chính sách phải đứng trước cả hai nguy cơ: lạm phát và suy thoái.

TS. Võ Trí Thanh cho biết “Phần lớn các nước đã lựa chọn hy sinh tăng trưởng để kìm hãm lạm phát bằng các biện pháp thắt chặt, tăng lãi suất. Trong tình hình này, Việt Nam đã có lựa chọn khác, vừa thúc đẩy phục hồi, vừa ổn định kinh tế vĩ mô.”

Theo TS. Võ Trí Thành, lựa chọn của Việt Nam được đưa ra dựa trên cơ sở: Cuối năm 2021, vị thế tài khóa ngân sách của Việt Nam tương đối tốt; thâm hụt, tỷ lệ nợ công của Việt Nam ở mức khả quan. Do vậy, Việt Nam đã quyết định dựa nhiều vào chính sách tài khóa. Ngay cả việc hỗ trợ 2% thuế giá trị gia tăng, nguồn tiền hỗ trợ đều nhờ ngân sách, chưa cần dùng đến chính sách tiền tệ.

Chính vì vậy, TS. Võ Trí Thành nhấn mạnh, việc lựa chọn này là hợp lý, do chính sách tài khóa ít khi gây áp lực cho lạm phát hơn, đồng thời cũng có dư địa lớn hơn so với chính sách tiền tệ. Việc tập trung vào chính sách tài khóa cũng đã tạo dư địa cho chính sách tiền tệ để ứng phó với những rủi ro bất định. Kết quả của lựa chọn chính xác này là khi quốc tế có biến động mạnh, tình hình tài khóa của nước ta vẫn vững vàng, thu ngân sách 8 tháng đầu năm 2022 tăng cao.

Chia sẻ về chính sách tiền tệ, TS. Võ Trí Thành đánh giá rằng, tăng trưởng tín dụng ở mức 14% là hợp lý về cả ngắn hạn lẫn dài hạn. Nếu nới lỏng hơn thì áp lực lên tỷ giá còn lớn, gây áp lực lên lãi suất, tạo nguy cơ "chảy máu" vốn.

TS. Võ Trí Thành cho biết, tăng tín dụng của Việt Nam lên 14% không phải quá nới lỏng, nhưng cũng không phải thắt chặt, tỷ lệ tín dụng trên GDP là 124%, mức rất rủi ro, nhưng các hệ thống ngân hàng thương mại Việt Nam đã tăng vốn để đảm bảo an toàn. Đó sẽ là cơ sở để tính toán mức tăng tín dụng hợp lý.

Bên cạnh đó, vị chuyên gia này cho hay, việc vận dụng chính sách tiền tệ cần linh hoạt hơn nữa, tập trung vào sản xuất kinh doanh, hạn chế các lĩnh vực rủi ro, kiểm soát chặt chẽ phần đầu tư cho trung, dài hạn, để bổ sung cho một số lĩnh vực kinh doanh phù hợp tùy theo chu kỳ kinh doanh của ngành.

Nâng tăng trưởng tín dụng sẽ ảnh hưởng đến thanh khoản hệ thống

Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Phạm Thanh Hà cho biết, về điều hành chính sách tiền tệ nói chung, NHNN phải giải bài toán với nhiều yếu tố khác nhau, mục tiêu đặt ra là kiểm soát lạm phát, đồng thời đảm bảo an toàn trong hoạt động của các tổ chức tín dụng, đảm bảo thanh khoản cho các thị trường tiền tệ và ngoại hối. Các biến số như lãi suất, tỷ giá đều được đưa vào bài toán tổng thể này.

Năm 2022, tình hình thế giới rất phức tạp và khó lường, nhiều biến cố ngoài dự báo và chưa từng có tiền lệ. Những điều này khiến rủi ro của các nền kinh tế, hệ thống tài chính, ngân hàng là rất lớn, kìm hãm lạm phát là ưu tiên hàng đầu của nhiều nền kinh tế lớn. Nhiều ngân hàng trung ương của nhiều nước trên thế giới đánh giá lạm phát là tạm thời do đứt gãy chuỗi cung ứng, tuy nhiên lạm phát kéo dài hơn dự kiến cho thấy vấn đề thực sự phức tạp hơn, các ngân hàng trung ương đã tăng nhanh lãi suất, dẫn đến nguy cơ đình đốn - vừa lạm phát, vừa suy thoái.

Do vậy, NHNN gặp nhiều khó khăn trong điều hành và đã sử dụng nhiều biện pháp để ổn định thị trường tiền tệ, ổn định lãi suất, cố gắng không bị cuốn vào vòng xoáy mất giá đồng nội tệ như nhiều nước, cố giữ giá trị ổn định tương đối của VND.

Ông Phạm Thanh Hà chia sẻ rằng, trong năm 2022, NHNN đã tính toán mức tăng trưởng tín dụng hỗ trợ cho phát triển kinh tế khoảng 14%, là mức cao hơn hai năm trước. Trong bối cảnh nhiều biến động và thách thức, Ngân hàng Nhà nước vẫn cố gắng để đạt được mức tăng trưởng cao này và hiện nay đã đạt trên 10% - tăng nhanh so với cùng kỳ các năm trước.

Đồng thời, nhấn mạnh về khả năng nới thêm tăng trưởng tín dụng, ông Phạm Thanh Hà cho hay: “Hệ số sử dụng vốn của hệ thống ngân hàng hiện ở mức rất cao, khoảng 100%, nghĩa là đã sử dụng hết vốn huy động để cho vay. Nếu nâng tăng trưởng tín dụng thêm vài %, nguy cơ rất lớn ảnh hưởng đến thanh khoản hệ thống, mặt bằng lãi suất lập tức sẽ dâng lên".

Phó Thống đốc NHNN thông tin thêm: "Gần đây Moody’s có nâng hạng tín nhiệm của Việt Nam và đi kèm là cảnh báo vì tỷ lệ tín dụng/GDP của Việt Nam ở mức 124%. Tỷ lệ tổng tài sản của tổ chức tín dụng Việt Nam trên tổng GDP là 187%, là đòn bẩy rất lớn, do vậy ảnh hưởng đến rủi ro an toàn tài chính trong tương lai’’. Như vậy, NHNN sẽ thận trọng trong điều hành tăng trưởng tín dụng và sẽ duy trì mục tiêu tăng trưởng tín dụng phù hợp ở mức 14%.