Giải ngân vốn đầu tư công còn chậm, Quảng Ninh xin trả lại vốn

Số liệu được Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KHĐT) báo cáo tại Hội nghị trực tuyến Chính phủ với các địa phương ngày 3/6, tính đến 25/ 5/2023, các bộ, cơ quan trung ương và địa phương đã giao chi tiết kế hoạch năm 2023 là gần 629.000 tỷ đồng, đạt 88,9% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao.

Như vậy, vẫn còn lại hơn 78.000 tỷ đồng vốn chưa được phân bổ chi tiết, chiềm 11,1% kế hoạch. Trong đó, vốn ngân sách trung ương là hơn 36.577 tỷ đồng (của 27/51 bộ, cơ quan trung ương và 42/63 địa phương), vốn cân đối ngân sách địa phương là trên 41.688 tỷ đồng (của 16/63 địa phương).

Theo Bộ KHĐT, nguyên nhân của việc còn một số lượng không nhỏ vốn đầu tư chưa được phân bổ chi tiết chủ yếu là do việc chuẩn bị đầu tư, chuẩn bị giao kế hoạch hằng năm của các bộ, cơ quan trung ương, địa phương còn thiếu chủ động và chậm trễ.

Ngoài ra, còn các nguyên nhân khác, như một số dự án dự kiến bố trí kế hoạch đầu tư vốn ngân sách nhà nước năm 2023 chưa hoàn thiện thủ tục đầu tư, trong đó chủ yếu là các dự án thuộc Chương trình Phục hồi và Phát triển kinh tế - xã hội; các dự án sử dụng vốn ODA và vay ưu đãi của các nhà tài trợ nước ngoài chưa hoàn thành thủ tục ký hiệp định vay, chưa được ký thỏa thuận vay với nhà tài trợ hoặc đang lấy ý kiến nhà tài trợ để hoàn thiện thủ tục sử dụng vốn dư.

Đáng chú ý, đã có trường hợp địa phương đề nghị hoàn trả ngân sách nhà nước do tỉnh đánh giá khả năng không giải ngân hết. Đó là tỉnh Quảng Ninh.

Trong khi đó, theo báo cáo của Bộ Tài chính, ước giải ngân vốn đầu tư công đến ngày 31/5/2023 là trên 157.095 tỷ đồng, đạt 22,22% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao. Con số này tương đương cùng kỳ năm 2022 (22,37%), nhưng số tuyệt đối cao hơn 41.172,9 tỷ đồng (35,5%).

73 bộ ngành, địa phương có tỉ lệ giải ngân dưới trung bình cả nước

Cho đến nay, có 7 bộ, cơ quan và 24 địa phương giải ngân đạt trên 25% kế hoạch trên 25% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao. Bao gồm: Ngân hàng Phát triển Việt Nam (100%), Tiền Giang (49,22%), Đồng Tháp (46,9%), TP Hải Phòng (44,37%), Long An (43,51%), Tây Ninh (40,66%), Viện hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam (40,04%).

Tuy nhiên, có tới 44 bộ ngành và 29 địa phương có tỉ lệ giải ngân dưới trung bình cả nước như Ủy ban Dân tộc, Kiểm toán Nhà nước, Ngân hàng nhà nước…; các bộ gồm: Lao động - Thương binh & Xã hội, Khoa học - Công nghệ, Giáo dục và Đào tạo, Xây dựng, Tài nguyên và Môi trường, Công an, Quốc phòng…

Địa phương có tỉ lệ giải ngân thấp như: TP.Hồ Chí Minh, Cao Bằng, Quảng Trị, Đà Nẵng, Bắc Ninh, Tuyên Quang, Đồng Nai, Khánh Hòa, Quảng Nam, Hưng Yên, Phú Yên, Hòa Bình, Quảng Ninh, Hải Dương, Nam Định, Sóc Trăng, Lai Châu, Hà Nam, Vĩnh Long, Lạng Sơn, Trà Vinh…

Việc giải ngân các dự án trọng điểm quốc gia Bộ KHĐT thông tin: Với dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025, đã đồng loạt khởi công 12 dự án thành phần, giải phóng mặt bằng đạt 80% để thi công, giải ngân được 50,2% vốn. Đối với 3 dự án đầu tư xây dựng đường cao tốc Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột; Biên Hòa - Vũng Tàu; Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng, hiện Bộ Giao thông vận tải đã phê duyệt đầu tư 8/10 dự án thành phần và đang thực hiện bố trí vốn và triển khai giải ngân.

Liên quan đến tình hình thực hiện Chương trình Phục hồi và Phát triển kinh tế - xã hội,  Bộ KHĐT cho biết, tính đến nay, giải ngân các chính sách hỗ trợ đạt hơn 88.800 tỷ đồng và còn 14.152 tỷ đồng chưa giao vốn kế hoạch. Trong số này, Bộ KHĐT đã kiến nghị Quốc hội cho ý kiến đối với phương án phân bổ số vốn 13.369 tỷ đồng đã đủ thủ tục đầu tư theo quy định, đủ điều kiện giao vốn.

Đối với số vốn hơn 782 tỷ đồng còn lại, Bộ KHĐT đã trình Quốc hội cho phép tiếp tục hoàn thiện thủ tục đầu tư Dự án Đầu tư hạ tầng ổn định đời sống nhân dân của xã Phước Dinh, huyện Thuận Nam và xã Vĩnh Hải, huyện Ninh Hải, tỉnh Ninh Thuận với số vốn dự kiến bố trí 273 tỷ đồng. Số vốn hơn 509 tỷ đồng còn lại, kiến nghị không tiếp tục phân bổ.

Phát biểu tại Hội nghị trực tuyến Chính phủ với các địa phương, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh, năm 2023 là năm thứ 3 triển khai thực hiện kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025, là năm bản lề, có ý nghĩa rất quan trọng. Vì vậy, việc đẩy mạnh giải ngân đầu tư công, nhất là giải ngân vốn đầu tư phát triển thuộc Chương trình phục hồi, cần được xác định là một trong những nhiệm vụ chính trị trọng tâm, góp phần quan trọng trong việc thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.