Sẽ có khó khăn, vướng mắc trong tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo khi chính quyền mới đi vào hoạt động

Đồng chí Đoàn Hồng Phong, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Thanh tra Chính phủ phát biểu bế mạc hội nghị. Ảnh: Mạnh Đạt

Tham luận gửi đến hội nghị trực tuyến sơ kết công tác 6 tháng đầu năm, triển khai nhiệm vụ công tác 6 tháng cuối năm 2025 của ngành Thanh tra, được tổ chức sáng ngày 11/7, Thanh tra tỉnh Lào Cai cho biết, mô hình chính quyền địa phương 2 cấp đã đi vào hoạt động, dự báo sẽ có những khó khăn, vướng mắc trong công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo như:

Hàng loạt văn bản, nghị định, thông tư liên quan đến thẩm quyền, trình tự, thủ tục tiếp công dân, khiếu nại, tố cáo cần được rà soát, sửa đổi, bổ sung để khớp với mô hình 2 cấp, tránh “khoảng trống” pháp lý sau ngày 1/7/2025.

Số vụ việc khiếu nại lần hai hoặc tố cáo tiếp lên Chủ tịch UBND cấp tỉnh sẽ tăng cao. Trước đây, chủ tịch UBND cấp huyện là người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại lần hai hoặc giải quyết tố cáo tiếp, sau khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp thì toàn bộ số vụ việc này sẽ thuộc thẩm quyền giải quyết của Chủ tịch UBND tỉnh. Đây là thách thức lớn đối với đội ngũ tham mưu giải quyết khiếu nại, tố cáo của các cơ quan thuộc UBND tỉnh, cũng như áp lực không nhỏ đối với Chủ tịch UBND tỉnh trong công tác này.

Đội ngũ công chức cấp xã (sau khi kiện toàn) mặc dù được tăng cường công chức cấp huyện (sau khi dừng hoạt động), tuy nhiên, về cơ bản vẫn thiếu và chất lượng còn chưa đồng đều, nhất là trong công tác tiếp công dân, tham mưu giải quyết khiếu nại, tố cáo.

Điều kiện về hạ tầng, cơ sở vật chất phục vụ công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo tại cấp xã còn hạn chế, nhất là khó khăn trong việc triển khai, ứng dụng công nghệ thông tin để vận hành mô hình tiếp công dân trực tuyến…

Thanh tra tỉnh Lào Cai dự báo sẽ có những khó khăn, vướng mắc trong công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo. Ảnh: MH

Bên cạnh đó, từ nay đến khi diễn ra Đại hội đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng và trong quá trình triển khai sắp xếp, tinh gọn bộ máy cơ quan Nhà nước, dự báo phát sinh nhiều đơn tố cáo, phản ánh liên quan đến công tác cán bộ. Tình trạng liên kết, kích động khiếu nại, tố cáo đông người về lĩnh vực đất đai, bồi thường, giải phóng mặt bằng và tái định cư tại những địa phương triển khai thực hiện các dự án về giao thông, chỉnh trang đô thị, xây dựng các trung tâm thương mại, nhà ở, khu tái định cư… vẫn còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ khó lường.

Để công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo trong thời gian tới đạt được kết quả tốt hơn, nhất là giải quyết được những khó khăn, vướng mắc nêu trên, Thanh tra tỉnh Lào Cai kiến nghị, đề xuất với Chính phủ, Thanh tra Chính phủ một số nội dung:

Khẩn trương hoàn thành việc rà soát các văn bản quy phạm pháp luật về lĩnh vực tiếp công dân, khiếu nại, tố cáo, nhất là các quy định đối với người đứng đầu chính quyền địa phương cấp tỉnh, cấp xã để sửa đổi, bổ sung cho phù hợp và không có độ trễ trong quá trình vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.

Tiếp tục quan tâm, chỉ đạo, hướng dẫn UBND tỉnh Lào Cai trong công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại tố cáo, nhất là việc xử lý, giải quyết các vụ việc khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh phức tạp, kéo dài, vượt cấp.

Quang cảnh hội nghị. Ảnh: Mạnh Đạt

Tăng cường đầu tư, nâng cấp ứng dụng công nghệ thông tin phục vụ công tác thanh tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, nhất là hoàn thiện Cơ sở dữ liệu quốc gia về công tác tiếp công dân, xử lý đơn, giải quyết khiếu nại, tố cáo để phục vụ công tác tốt quản lý Nhà nước, góp phần hạn chế tình trạng công dân gửi đơn vượt cấp lên các cơ quan Trung ương.

Tăng cường công tác tập huấn, đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ về công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo cho đội ngũ cán bộ, công chức ngành Thanh tra và công chức cấp xã làm công tác này.

Trong 6 tháng đầu năm 2025, các cơ quan hành chính Nhà nước trên địa bàn tỉnh Lào Cai (mới) đã tiếp nhận 3.054 đơn khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh của công dân (tăng 16,7% so với cùng kỳ năm 2024); số đơn khiếu nại, tố cáo thuộc thẩm quyền giải quyết của cơ quan hành chính Nhà nước là 92 đơn với 92 vụ việc, đã giải quyết 69/92 vụ việc, số vụ việc còn lại là các vụ việc mới phát sinh, đang trong quá trình xác minh giải quyết theo quy định.