Phía sau việc tàu ngầm hạt nhân Mỹ bị cấm cửa tại Biển Đen

Nguồn tin dẫn lời chuyên gia luật quốc tế người Thổ Nhĩ Kỳ Hakan Erkiner cho biết, đây là phản ứng trước những tuyên bố gần đây của Tổng thống Mỹ Donald Trump về việc triển khai SSBN "gần Nga hơn" như một phần trong nỗ lực gây áp lực lên Moscow.

Chuyên gia Erkiner nhấn mạnh rằng Công ước Montreux, quy định về việc tàu chiến đi qua eo biển Bosphorus và Dardanelles, hạn chế sự hiện diện của tàu từ các quốc gia không thuộc Biển Đen trong vùng biển Biển Đen.

"Không có tàu ngầm Mỹ nào ở Biển Đen và sẽ không có. Thổ Nhĩ Kỳ sẽ không cấp phép cho họ đi qua các eo biển được kiểm soát", vị chuyên gia lưu ý.

Theo ông, Thổ Nhĩ Kỳ có thể cho phép tàu ngầm nước ngoài vào cảng của mình, nhưng sự hiện diện của chúng sẽ chỉ giới hạn ở đó. Theo Công ước Montreux, Mỹ phải xin phép Thổ Nhĩ Kỳ để tàu chiến, bao gồm cả tàu ngầm hạt nhân, đi vào Biển Đen.

Ông Erkiner nhấn mạnh rằng công ước này là một cơ chế quan trọng để đảm bảo an ninh trong khu vực và sẽ không cho phép tàu ngầm hạt nhân hiện diện thường trực tại vùng biển này.

Hôm 1 tháng 8, Tổng thống Mỹ Donald Trump viết trên mạng xã hội Truth Social đã điều tàu ngầm hạt nhân Mỹ đến "các khu vực thích hợp" nhằm đáp trả những tuyên bố từ ông Medvedev.

"Dựa trên những tuyên bố có tính khiêu khích cao của cựu tổng thống Dmitry Medvedev, người hiện là Phó chủ tịch Hội đồng An ninh Nga, tôi đã ra lệnh điều động hai tàu ngầm hạt nhân đến các khu vực thích hợp, nhằm đề phòng trường hợp những phát biểu kích động này không chỉ là lời nói suông", ông Trump nói.

Ông Trump nhấn mạnh lời nói luôn rất quan trọng và có thể dẫn đến những hậu quả ngoài ý muốn. "Tôi hy vọng đây không phải một trong những trường hợp đó", lãnh đạo Mỹ cho hay.

Tất cả tàu ngầm trong biên chế Mỹ hiện nay đều sử dụng động cơ chạy bằng năng lượng nguyên tử, nhưng không phải chiếc nào cũng được trang bị vũ khí hạt nhân.

Lầu Năm Góc chưa bình luận về thông tin. Hoạt động và hải trình của các tàu ngầm hạt nhân luôn được Mỹ giữ bí mật, do chúng cần ẩn mình tối đa để duy trì khả năng răn đe và sẵn sàng tung đòn phủ đầu vào đối phương.

Các nhà phân tích an ninh nhận định tuyên bố của ông Trump không nhất thiết là động thái leo thang về quân sự, do cả Mỹ và Nga đều triển khai tàu ngầm hạt nhân ở những vùng biển gần lãnh thổ của nhau để duy trì khả năng răn đe hạt nhân.

Phó chủ tịch Hội đồng An ninh Medvedev là đồng minh thân cận của Tổng thống Vladimir Putin. Ông từng nhiều lần đưa ra tuyên bố cứng rắn nhằm vào Kiev và các nước phương Tây kể từ khi xung đột Ukraine bùng phát đầu năm 2022.