Lâm Đồng: Nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ làm công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư, giải quyết khiếu nại, tố cáo

Toàn cảnh lễ khai giảng lớp bồi dưỡng nghiệp vụ chuyên sâu về công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư, giải quyết khiếu nại, tố cáo sáng nay (11/9). Ảnh: Vũ Linh

Lớp học được tổ chức trong 02 ngày (từ ngày 11/9 đến ngày 12/9/2025). Tham gia lớp bồi dưỡng có 200 cán bộ, công chức, viên chức làm công tác tiếp công dân của các đơn vị, địa phương trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng.

Việc triển khai lớp bồi dưỡng nghiệp vụ chuyên sâu về công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư, giải quyết khiếu nại, tố cáo tại tỉnh Lâm Đồng, do Trường Cán bộ thanh tra và Thanh tra tỉnh phối hợp tổ chức nhằm đáp ứng yêu cầu thực hiện chính quyền địa phương 02 cấp.

Hàng chục nghìn đơn thư cần xử lý

Theo Thanh tra tỉnh Lâm Đồng, từ đầu năm 2025, Lâm Đồng đã tiếp trên 5.000 lượt công dân, xử lý hơn 11.000 đơn thư. Việc tổ chức lớp bồi dưỡng nghiệp vụ được xem là bước đi cần thiết, góp phần nâng cao tính chuyên nghiệp, bản lĩnh cho đội ngũ cán bộ trong bối cảnh thực tiễn ngày càng phức tạp.

Là một trong những tỉnh diện tích lớn hàng đầu cả nước sau sáp nhập, Lâm Đồng có địa bàn rộng, dân cư phân tán, nhiều đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống. Với đặc thù miền núi, nhiều vấn đề liên quan đến đất đai, giải phóng mặt bằng, môi trường, quy hoạch, chính sách thường xuyên phát sinh, công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư khiếu nại, tố cáo luôn được xác định là nhiệm vụ trọng tâm, vừa mang tính chính trị, pháp lý, vừa là “cầu nối” củng cố niềm tin của Nhân dân.

Từ đầu năm 2025 đến nay, toàn tỉnh Lâm Đồng đã tiếp trên 5.000 lượt công dân, tiếp nhận hơn 11.000 đơn khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh. Trong số đó có khoảng 10.000 đơn đủ điều kiện xử lý, tập trung chủ yếu vào lĩnh vực đất đai, môi trường, quy hoạch xây dựng và chính sách. Đáng chú ý, số đơn vượt cấp đã giảm so với cùng kỳ năm trước, tỷ lệ giải quyết đơn thư đạt trên 80%. Một số vụ việc phức tạp, tồn đọng, kéo dài đã được chỉ đạo giải quyết kịp thời, khách quan, đúng pháp luật, thấu tình đạt lý, góp phần hạn chế phát sinh điểm nóng, giữ vững ổn định an ninh trật tự.

Chất lượng cán bộ tiếp dân – một trong ba yếu tố quyết định

Để đạt được kết quả trên, theo ông Ngô Kiểm, Chánh Thanh tra tỉnh Lâm Đồng, có ba yếu tố then chốt. Trước hết là sự lãnh đạo, chỉ đạo sát sao của cấp ủy, chính quyền. Thực tiễn cho thấy, khi người đứng đầu trực tiếp tiếp công dân định kỳ, đối thoại với dân, hiệu quả giải quyết vụ việc sẽ cao hơn. Ở Lâm Đồng, Chủ tịch UBND tỉnh, thủ trưởng các sở, ngành, UBND cấp xã duy trì chế độ tiếp công dân thường xuyên, định kỳ và đột xuất theo quy định, đồng thời xử lý kịp thời các kiến nghị, phản ánh ngay từ cơ sở.

Bên cạnh đó, sự phối hợp liên thông giữa các cơ quan, đơn vị đóng vai trò hết sức quan trọng. Bởi khiếu nại, tố cáo thường liên quan nhiều ngành, nhiều lĩnh vực, nếu phối hợp không chặt chẽ, thiếu kịp thời sẽ dẫn đến chậm trễ, đùn đẩy trách nhiệm, làm giảm lòng tin của người dân.

Yếu tố quyết định cuối cùng là chất lượng đội ngũ cán bộ. Cán bộ tiếp công dân không chỉ cần nắm vững pháp luật, am hiểu chuyên môn mà còn phải có kỹ năng mềm trong giao tiếp: lắng nghe, phân tích, giải thích, thuyết phục. Đó là sự kết hợp hài hòa giữa “cứng rắn” trong nguyên tắc với “mềm dẻo” trong ứng xử, giúp hạn chế khiếu kiện kéo dài, xây dựng hình ảnh nền hành chính gần dân, vì dân.

Bồi dưỡng nghiệp vụ chuyên sâu về tiếp dân – Cấp thiết từ thực tiễn

Xuất phát từ yêu cầu thực tiễn, Thanh tra tỉnh Lâm Đồng phối hợp với Trường Cán bộ Thanh tra (Thanh tra Chính phủ) tổ chức lớp bồi dưỡng nghiệp vụ cho cán bộ, công chức làm công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư, giải quyết khiếu nại, tố cáo. Đây được xem là hoạt động hết sức cần thiết trong bối cảnh quy định pháp luật có nhiều sửa đổi, bổ sung và thực tiễn luôn đặt ra những tình huống mới, phức tạp.

Theo TS. Nguyễn Huy Hoàng, Phó Hiệu trưởng Trường Cán bộ thanh tra, lớp bồi dưỡng tập trung vào ba nội dung chính: cập nhật các văn bản pháp luật mới về tiếp công dân, khiếu nại, tố cáo, đặc biệt là quy định về thẩm quyền và trách nhiệm của chính quyền địa phương; trang bị kỹ năng thực hành trong tiếp công dân, phân loại – xử lý đơn thư, giải quyết các vụ việc phức tạp, đông người, kéo dài; và ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, giám sát, theo dõi tiến độ xử lý đơn trên nền tảng số, nhằm tăng cường công khai, minh bạch, hạn chế thiếu sót.

“Với sự chia sẻ, trao đổi, hướng dẫn của các chuyên gia giàu kinh nghiệm, lớp học sẽ tạo cơ hội cho cán bộ, công chức trao đổi tình huống thực tiễn, đặc biệt sau khi triển khai mô hình chính quyền địa phương 02 cấp. Qua đó, góp phần nâng cao kiến thức, kỹ năng, bản lĩnh và tính chuyên nghiệp cho đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo tại địa phương”, Phó Hiệu trưởng Trường Cán bộ thanh tra Nguyễn Huy Hoàng khẳng định.

Trong khi đó, Chánh Thanh tra tỉnh Lâm Đồng Ngô Kiểm nhìn nhận: “Công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư, giải quyết khiếu nại, tố cáo vừa là trách nhiệm pháp lý, vừa là nhiệm vụ chính trị quan trọng, gắn với củng cố niềm tin của Nhân dân đối với Đảng và Nhà nước. Lớp bồi dưỡng lần này do Trường Cán bộ thanh tra, Thanh tra Chính phủ tổ chức là cơ hội để cán bộ, công chức tại Lâm Đồng không chỉ nâng cao kiến thức, kỹ năng mà còn rèn luyện bản lĩnh nghề nghiệp, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thực tiễn. Chúng tôi rằng, với sự chuẩn bị nghiêm túc và sự đồng hành của các giảng viên giàu kinh nghiệm, nghiệp vụ của đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư của tỉnh sẽ ngày càng chuyên nghiệp, vững vàng hơn trong thực hiện nhiệm vụ.”

“Trợ lực” để cán bộ tiếp dân giải quyết dứt điểm, đúng pháp luật các vụ việc

Với vai trò “trung tâm” của chương trình bồi dưỡng nghiệp vụ chuyên sâu, đại diện công chức làm công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư tại Thanh tra tỉnh Lâm Đồng bày tỏ: “Trong bối cảnh tỉnh mới sáp nhập, khối lượng và tính chất đơn thư ngày càng phức tạp, nhất là các vụ việc liên quan đất đai, bồi thường, hỗ trợ tái định cư, chế độ chính sách… thì yêu cầu đối với cán bộ Thanh tra làm công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư ngày càng cao.

Do đó, lớp bồi dưỡng là hết sức cần thiết để giúp chúng tôi hệ thống hóa các quy định pháp luật hiện hành như Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo, Luật Tiếp công dân, Luật Đất đai (sửa đổi)… Đồng thời, qua lớp học, chúng tôi có cơ hội cập nhật hướng dẫn nghiệp vụ mới nhất của Thanh tra Chính phủ, nâng cao năng lực xử lý hồ sơ, tránh sai sót về trình tự, thủ tục, qua đó góp phần giải quyết dứt điểm, đúng pháp luật các vụ việc.”

Trong khi đó, không ít cán bộ công chức cấp xã thẳng thắn, ở cấp xã, thường xuyên tiếp nhận đơn thư, phản ánh, kiến nghị hằng ngày. Đây là cấp gần dân, nếu xử lý không khéo sẽ dễ phát sinh khiếu kiện vượt cấp, kéo dài. Lớp bồi dưỡng rất cần thiết để giúp cán bộ cơ sở nắm chắc quy định pháp luật, đặc biệt là quy trình tiếp công dân, phân loại và xử lý đơn theo thẩm quyền, cũng như kỹ năng hòa giải, đối thoại ngay từ cơ sở. Khi được đào tạo, bồi dưỡng sẽ góp phần quan trọng nâng cao sự tự tin cho cán bộ tiếp dân trong việc tham mưu, giải quyết, góp phần hạn chế đơn thư vượt cấp lên tỉnh.

Đồng thời, cán bộ cấp xã cũng bày tỏ mong muốn lớp bồi dưỡng cung cấp hướng dẫn chi tiết về: quy trình tiếp công dân định kỳ, đột xuất; kỹ năng phân biệt khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh; kỹ năng lập hồ sơ, báo cáo kết quả xử lý; phương pháp giải thích, tuyên truyền pháp luật cho người dân. Nhất là tập trung vào chuyên đề về kỹ năng xử lý tình huống khi tiếp công dân bức xúc, đông người, nhằm bảo đảm an toàn, trật tự, đồng thời giữ thái độ tôn trọng, lắng nghe. Đây là những kỹ năng rất thiết thực với chúng tôi ở cấp cơ sở.