Kiểm tra, giám sát để lễ hội giữ được giá trị truyền thống, tạo nên sức hút hiện đại

Nâng cao nhận thức cho người dân để lan tỏa những điểm tích cực, bảo đảm lễ hội thực sự an toàn, lành mạnh, văn minh, gìn giữ được nét văn hóa truyền thống. Ảnh: Internet

Tăng cường thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm vi phạm trong hoạt động lễ hội

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện số 09/CĐ-TTg ngày 3/2/2025 yêu cầu các bộ, ngành, địa phương bảo đảm thực hiện nếp sống văn minh, an toàn, tiết kiệm trong các hoạt động lễ hội sau Tết Nguyên đán Ất Tỵ và Lễ hội Xuân năm 2025.

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu: Bộ trưởng Bộ Nội vụ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch trong việc quản lý, hướng dẫn tổ chức lễ hội tín ngưỡng, tôn giáo theo đúng quy định pháp luật.

Bộ trưởng Bộ Công an tăng cường chỉ đạo công tác nắm tình hình, bảo đảm an ninh, trật tự an toàn xã hội, phòng chống cháy nổ, tệ nạn xã hội tại các cơ sở tín ngưỡng, tôn giáo và các địa điểm tổ chức lễ hội.

Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tiếp tục tăng cường quản lý Nhà nước về tín ngưỡng, tôn giáo và lễ hội; đẩy mạnh việc tuyên truyền, vận động, hướng dẫn việc thực hiện tốt các quy định pháp luật về tổ chức các hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo, lễ hội trên địa bàn.

Yêu cầu các cơ sở kinh doanh, dịch vụ phải niêm yết công khai và bán đúng giá niêm yết, không chèo kéo và ép giá, ép du khách mua hàng tại các điểm du lịch, lễ hội, bảo đảm chất lượng hàng hóa, dịch vụ, xử lý nghiêm các hành vi lợi dụng di tích, lễ hội, tín ngưỡng để trục lợi, hoạt động mê tín dị đoan, cờ bạc…

Quán triệt, chỉ đạo các cơ quan, tổ chức, đơn vị, toàn thể cán bộ, công chức, viên chức, người lao động thực hiện nghiêm các quy định, hướng dẫn về tổ chức, tham dự các hoạt động lễ hội; bảo đảm an toàn, bảo vệ môi trường, an toàn vệ sinh thực phẩm, thực hiện tiết kiệm, chống lãng phí, nêu cao tinh thần nêu gương của cán bộ, công chức, đảng viên.

Cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong hệ thống các cơ quan hành chính Nhà nước, các cơ quan, tổ chức liên quan thực hiện nghiêm kỷ cương hành chính, kỷ luật lao động, không tổ chức du xuân, chúc Tết trong giờ làm việc, làm ảnh hưởng đến thời gian, tiến độ giải quyết công việc, nhất là đối với Nhân dân địa phương.

Nghi thức rước kiệu tại Lễ hội Đền Kỳ Cùng - Đền Tả Phủ, Lạng Sơn. Ảnh minh họa: CB

Tuyệt đối không đi lễ hội trong giờ hành chính, không sử dụng xe công đi lễ hội, trừ trường hợp thực thi nhiệm vụ; không sử dụng ngân sách Nhà nước, phương tiện, tài sản công trái quy định cho hoạt động lễ hội. Lãnh đạo các bộ, cơ quan, địa phương không tham dự lễ hội nếu không được cấp có thẩm quyền phân công.

Đặc biệt, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan và địa phương tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát, kịp thời ngăn chặn, xử lý nghiêm các vi phạm trong hoạt động lễ hội để trục lợi, tác động tiêu cực, nhất là tại các địa phương diễn ra nhiều hoạt động lễ hội, thu hút đông đảo Nhân dân tham dự.

Để mùa lễ hội thực sự văn minh, an toàn, tiết kiệm

Để mùa lễ hội tiết kiệm, văn minh, ngay từ đầu năm 2025, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã có Công văn số 5672/BVHTTDL-VP về việc tăng cường công tác quản lý, tổ chức các hoạt động văn hóa, thể thao, du lịch và lễ hội mừng Xuân Ất Tỵ 2025.

Trong Công văn, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch yêu cầu Thủ trưởng các cơ quan, đơn vị thuộc Bộ chủ động tham mưu, triển khai tổ chức các hoạt động văn hóa, thể thao, du lịch mang đậm dấu ấn, góp phần khơi dậy niềm tự hào, bản sắc văn hóa truyền thống dịp Tết cổ truyền của dân tộc, gắn với việc thúc đẩy, thu hút khách du lịch, góp phần quảng bá hình ảnh đất nước, con người Việt Nam; chỉ đạo, phối hợp tổ chức các hoạt động vui chơi, giải trí lành mạnh, an toàn, tiết kiệm, bảo đảm Nhân dân được đón Tết vui tươi, đầm ấm, phù hợp với nếp sống văn minh, phong tục, tập quán, truyền thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc…

Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch yêu cầu tăng cường thanh tra, kiểm tra các hoạt động lễ hội, xử lý nghiêm các hành vi lợi dụng tín ngưỡng để trục lợi, tổ chức lễ hội tràn lan gây tốn kém, hoặc vi phạm quy định về tài chính; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát trước, trong và sau khi tổ chức lễ hội;…

Bắc Ninh kiểm tra việc quản lý, tổ chức lễ hội Xuân Ất Tỵ, trong đó có Hội Lim. Ảnh: Hải Hà

Tại kế hoạch thanh tra, kiểm tra năm 2025 do Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch Bắc Ninh ban hành, Thanh tra Sở sẽ chủ trì kiểm tra việc ban hành các quyết định thành lập ban chỉ đạo, ban tổ chức lễ hội; xây dựng kế hoạch tổ chức lễ hội theo quy định; kiểm tra việc bảo vệ môi trường trong tổ chức lễ hội cũng như kiểm tra công tác quản lý và sử dụng di tích.

Từ tháng 1 đến tháng 5/2025, các đoàn kiểm tra sẽ tiến hành kiểm tra tại Chùa Phật Tích, Hội Đồng Kỵ, Hội Lim, Đền Bà Chúa Kho, Lăng đền thờ Kinh Dương Vương, lễ hội Vua bà Thuỷ tổ Quan họ, Đền Cùng giếng Ngọc, lễ hội Cao Lỗ Vương, lễ hội Đền Đô, Chùa Bút Tháp, Chùa Dâu.

Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Đồng Nai cũng đề nghị các địa phương triển khai thực hiện nghiêm, hiệu quả việc quản lý và tổ chức lễ hội.

Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra giám sát trước, trong và sau khi tổ chức lễ hội, kịp thời ngăn chặn và xử lý nghiêm các vi phạm, đặc biệt là các hành vi lợi dụng di tích, lễ hội để trục lợi, lưu hành, kinh doanh văn hóa phẩm trái phép. Lợi dụng lễ hội để kích động bạo lực, tuyên truyền quảng bá các hoạt động có dấu hiệu tà đạo, mê tín dị đoan, trái với thuần phong mỹ tục, vi phạm quy định về thực hiện nếp sống văn minh.

Năm nay, Hà Nội sẽ thành lập các đoàn để tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát trước, trong và sau khi tổ chức lễ hội; kịp thời ngăn chặn, xử lý nghiêm các vi phạm trong hoạt động lễ hội.

Mùa lễ hội năm nay, thành phố Hà Nội yêu cầu các địa phương tổ chức lễ hội phải an toàn, tiết kiệm, trang trọng, thiết thực, hiệu quả.

Thành phố sẽ kịp thời thông tin công khai các địa phương tổ chức tốt và chưa tốt, để xảy ra các vi phạm trong công tác quản lý và tổ chức lễ hội trên địa bàn năm 2025 trên ứng dụng iHanoi.

Đoàn kiểm tra công tác chuẩn bị cho Lễ khai hội tại sân chùa Thiên Trù, diễn ra vào ngày mùng 6 tháng Giêng năm Ất Tỵ. Ảnh: pbgdpl.hanoi.gov.vn

Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội cũng đã phối hợp với các đơn vị liên quan tổ chức đoàn kiểm tra công tác quản lý, tổ chức Lễ hội du lịch Chùa Hương năm 2025. Đây là sự kiện quan trọng nhằm đánh giá công tác chuẩn bị cho một trong những lễ hội văn hóa tâm linh lớn nhất cả nước, thu hút hàng triệu du khách mỗi năm.

UBND tỉnh Bắc Kạn cũng yêu cầu tăng cường công tác quản lý và tổ chức lễ hội năm 2025.

Trong đó, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát trước, trong và sau khi tổ chức lễ hội; kịp thời ngăn chặn, xử lý nghiêm các vi phạm trong hoạt động lễ hội, đặc biệt là các hành vi lợi dụng di tích, lễ hội, tín ngưỡng để trục lợi, hoạt động mê tín dị đoan, cờ bạc…

UBND tỉnh Long An tuyên truyền, vận động Nhân dân thực hiện nếp sống văn minh khi tham gia lễ hội - nhất là đối với 3 lễ hội được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xếp vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia (Lễ làm chay, thị trấn Tầm Vu, huyện Châu Thành; Lễ hội vía Bà Ngũ Hành, xã Long Thượng, huyện Cần Giuộc; Đại lễ Kỳ Yên Đình Tân Phước Tây, xã Tân Phước Tây, huyện Tân Trụ) cùng một số lễ hội gắn với các di tích lịch sử - văn hóa, thu hút đông đảo Nhân dân đến tham dự như: Lễ Vía Ông tại Miếu Quan Thánh Đế (Phường 1, thành phố Tân An); Lễ hội Chùa Nổi (xã Tuyên Bình, huyện Vĩnh Hưng); Lễ giỗ liệt sĩ tại Khu vực đồn Long Khốt (xã Thái Bình Trung, huyện Vĩnh Hưng);…

Đồng thời, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, kịp thời ngăn chặn và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm, đặc biệt là các hành vi lợi dụng di tích, lễ hội, tín ngưỡng để trục lợi, hoạt động mê tín dị đoan, cờ bạc; tổ chức lễ hội, lễ kỷ niệm tràn lan gây tốn kém, lãng phí.