Dòng chảy dầu thô của Nga sang Trung Quốc vẫn tiếp tục tăng - thị trường tiêu thụ lớn nhất thế giới đang mua dầu của Nga như thế nào?

Lượng dầu của Nga được vận chuyển thông qua những chuyến tàu chuyển nhượng, hay còn được gọi là chuyển tàu "đen" đã tăng mạnh trong vài tháng qua. Các lệnh trừng phạt của phương Tây được thực thi với dầu mỏ của Nga đã dẫn đến những thùng dầu này được giao dịch một cách bí mật trên thị trường toàn cầu và châu Á là thị trường mà Nga nhắm đến.

Theo Công ty phân tích năng lượng Vortexa, trong 18 ngày đầu của tháng 7, khối lượng dầu thô của Nga chuyển qua các đợt chuyển nhượng như vậy đạt 182.000 thùng/ngày, tăng đáng kể so với mức 44.000 thùng/ngày trong tháng 6. Phần lớn khối lượng dầu đó đã được chuyển đến Trung Quốc.

Trong khi chuyển giao giữa các tàu với nhau, các thương nhân đã xếp dỡ hàng hóa của mình vào một tàu khác khi họ đang ở trên biển. Việc chuyển tàu như vậy đồng nghĩa với việc có ít nhất một tàu đã tắt tín hiệu để tránh sự kiểm soát của các nhà chức trách về vị trí của họ.

Các nhà phân tích tại Vortexa cũng cho biết thêm rằng các tàu đã rời Nga chở theo đầy dầu của nước này, hướng đến Đại Tây Dương và sau đó chuyển hàng hóa của họ lên các tàu khác.

Sự gia tăng trong các giao dịch như vậy được diễn ra trên khắp thị trường dầu mỏ toàn cầu sau khi xung đột giữa Nga và Ukraine diễn ra vào cuối tháng 2 vừa qua. Các biện pháp trừng phạt của phương Tây đối với Nga đã khiến các công ty quốc tế phải cảnh giác khi giao dịch với các sản phẩm của nước này. Mỹ và Anh đã cấm nhập khẩu dầu của Nga, trong khi Liên minh châu Âu đang có kế hoạch nhanh chóng loại bỏ dầu từ quốc gia này.

Do những lệnh trừng phạt từ các công ty châu Âu, Nga đã chuyển hướng xuất khẩu dầu thô của mình sang thị trường châu Á. Đặc biệt Ấn Độ và Trung Quốc là 2 quốc gia săn đón dầu của Nga nhiều nhất bởi dầu của Nga đang được bán với mức giá chiết khấu ưu đãi.

Theo dữ liệu của Vortexa, tính đến ngày 25/7 đã có bốn tàu chở dầu thô cỡ lớn – VLCC hiện đang chở đầy dầu thô của Nga đến châu Á, và nhận hàng của họ từ một con tàu khác ở Đại Tây Dương.

Vì sao lại có phương thức mua hàng này?

Lloyd's List, một tạp chí chuyên về ngành vận tải biển cho biết trong tuần này, 5 tàu Trung Quốc "lớn tuổi" đã là trung tâm của các chuyến vận chuyển dầu thô của Nga ở Đại Tây Dương gần đây. Công ty dữ liệu hàng hóa Kpler nói rằng họ cũng đang chứng kiến ​​sự chuyển giao "đen tối" tăng vọt trong bối cảnh xuất khẩu sang châu Á tăng vọt so với mức trước khi xung đột xảy ra.

Ông David Wech, chuyên gia kinh tế trưởng tại Vortexa, cho biết lý do Trung Quốc lấy dầu thô của Nga thông qua chuyển tàu từ tàu sang tàu là chuyện khó có thể giải thích. Ông cho rằng: "Ấn Độ có thể mua bao nhiêu dầu thô tùy thích bởi họ không quan tâm những yếu tố khác. Ông nói thêm rằng các lệnh trừng phạt không ngăn Ấn Độ hoặc Trung Quốc mua dầu thô của Nga."

Tuy nhiên ông Wech cho rằng có thể các công ty Trung Quốc và Ấn Độ có thể đang thực hiện trước để thích nghi với điều này nhằm tránh những biện pháp trừng phạt khắc nghiệt hơn có thể xảy ra trong tương lai.

Một giả thuyết khác là có thể các công ty Trung Quốc đang muốn tránh những thiệt hại về danh tiếng. Vào tháng trước, cố vấn năng lượng hàng đầu của Mỹ đã hối thúc Ấn Độ về việc hạn chế mua dầu thô của Nga và tránh làm ảnh hưởng đến vị thế của quốc gia này trên trường quốc tế.

Ông Wech cho biết thêm các công ty nhà nước lớn của Trung Quốc không tham gia vào các vụ chuyển nhượng đen tối, mà phần lớn được thực hiện bởi các công ty nhỏ hơn, độc lập được thành lập gần đây.

Tuần trước, Vortexa cho biết các tàu chở dầu trước đây vốn chở những thùng dầu của Iran đang chuyển sang vận chuyển dầu thô từ Nga. Nga, Iran và Venezuela - tất cả các quốc gia đang chịu sức nặng từ các lệnh trừng phạt của Mỹ - đang ngày càng cạnh tranh để bán dầu của họ cho Ấn Độ và Trung Quốc.