Vườn ươm thoát nghèo của đồng bào Xơ Đăng

Từ nghị quyết đến hành động

Nhiều năm qua, người dân xã Tu Mơ Rông (tỉnh Quảng Ngãi) quanh quẩn với cây mì, cây bắp, nên cái nghèo cứ đeo bám. Nay xã vận động trồng cà phê, ai cũng hy vọng một tương lai đổi thay.

Ông A Điệp, Trưởng thôn Kon Pia chia sẻ: "Xã kêu gọi, tôi cũng vận động bà con cùng tham gia, hy vọng cây cà phê sẽ giúp người dân thoát nghèo, thay đổi đời sống, bớt khốn khó. Có như vậy, con cái mới có điều kiện tốt để học tập và có công việc làm ổn định".

Theo ông Dương Đăng Khoa, Phó Chủ tịch UBND xã Tu Mơ Rông, toàn xã có 236 hộ nghèo, chiếm 20,07%. Giảm nghèo bền vững luôn là mục tiêu trọng tâm của địa phương. Cây cà phê được xác định là hướng đi chủ lực vừa phù hợp thổ nhưỡng, vừa giúp người dân có thu nhập ổn định lâu dài.

Từ 813kg hạt cà phê, xã dự kiến ươm được 1,3 triệu cây giống, đủ để trồng trên 276ha đất sản xuất. Đến nay, 6/13 vườn ươm đã hoàn thành, mỗi vườn rộng khoảng 1.000m2, các vườn còn lại đang được triển khai và dự kiến hoàn tất trong tháng 11/2025. Khi cây lên lá, cán bộ sẽ hướng dẫn bà con vào bầu, chăm sóc tập trung tại từng thôn.

“Bà con cùng làm, cùng học kỹ thuật, vừa tiết kiệm chi phí, vừa gắn kết cộng đồng”, ông Khoa nói thêm.

Câu chuyện “ươm mầm tương lai” bắt đầu từ Đại hội Đảng bộ xã Tu Mơ Rông lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030, tổ chức vào tháng 7 vừa qua.

Hưởng ứng chủ trương “không nhận hoa chúc mừng”, Đảng bộ xã phát động phong trào ủng hộ cây giống, phân bón hoặc kinh phí cho chương trình “Ươm mầm tương lai - Phát triển cây trồng bền vững Tu Mơ Rông”.

Kết quả thật đáng khích lệ. Người dân, cán bộ và doanh nghiệp đã đóng góp 104.500 cây cà phê giống, 294 triệu đồng và nhiều loại phân bón. Từ nguồn lực này, xã cấp phát giống cho người dân, đồng thời dùng số tiền quyên góp để mua hạt, tự ươm tại Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp xã, sau đó phân bổ về 17 thôn.

Không chỉ là một sáng kiến giảm nghèo, chương trình còn thể hiện tinh thần “Đảng nói - dân làm”, khi nghị quyết Đại hội được cụ thể hóa bằng hành động thiết thực. Việc chọn cách tự ươm giống tại địa phương, thay vì mua sẵn, không chỉ tiết kiệm chi phí mà còn giúp người dân chủ động tiếp cận kỹ thuật, hiểu rõ hơn quy trình sản xuất cà phê sạch, hữu cơ - hướng đến một thương hiệu bền vững cho vùng đất Tu Mơ Rông.

Cùng nhau gây dựng vườn ươm

Giữa bạt ngàn đồi đất đỏ, hàng chục người dân Xơ Đăng, già trẻ, trai gái đều góp công. Người làm đất, người mang phân, gieo hạt.

Ông A Điệp, Trưởng thôn, là người đi đầu vận động bà con. Ông kể, ban đầu có người e ngại vì chưa quen, sợ cây cà phê lâu cho thu hoạch.

“Tôi nói với bà con, mình trồng mì, bắp quanh năm cũng chỉ đủ ăn. Còn cà phê, dù ba năm mới bắt đầu cho trái, nhưng một khi có vườn rồi, năm nào cũng có thu nhập, con cái mình sẽ đỡ vất vả hơn”, ông Điệp chia sẻ.

Những lời vận động giản dị ấy đã thuyết phục bà con. Cán bộ kỹ thuật của xã và Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp luôn có mặt để hướng dẫn cách ươm, chăm sóc, đảm bảo tỷ lệ nảy mầm cao.

“Khi cây đủ tiêu chuẩn, chúng tôi sẽ cấp phát đồng loạt để bà con trồng vào đầu mùa mưa năm 2026. Mục tiêu là giúp người dân có thu nhập ổn định từ năm thứ ba trở đi, thoát nghèo và vươn lên hộ khá”, ông Khoa khẳng định.

Theo kế hoạch, từ nay đến năm 2030, Tu Mơ Rông phấn đấu không còn hộ nghèo. Cây cà phê chỉ là bước khởi đầu, nhưng là bước đi quan trọng để tạo sinh kế bền vững. Cùng với đó, xã cũng triển khai mô hình nuôi bò sinh sản, trồng xen cây ăn quả, phát triển du lịch cộng đồng gắn với văn hóa Xơ Đăng.

“Chúng tôi xác định, giảm nghèo không chỉ là hỗ trợ, mà phải giúp người dân tự tạo việc làm, tự làm chủ cuộc sống. Khi người dân tham gia vào quá trình ươm trồng, chăm sóc, họ hiểu giá trị của sức lao động, của tri thức, đất đai quê hương mình”, ông Khoa nói.

Trên những luống đất còn mới, hạt cà phê đang nằm im, chờ ngày bật mầm. Cũng như hành trình thoát nghèo của người dân Tu Mơ Rông lặng lẽ, cần mẫn nhưng đầy quyết tâm. Khi hạt giống ấy lớn lên, sẽ là minh chứng cho sức mạnh đoàn kết, tinh thần tự lực của một cộng đồng đang khát khao vươn mình đổi thay.