Viettel Money vs HDBank: "Phổ cập" và "đột phá", ai xứng đáng lên ngôi ở hạng mục Hệ sinh thái tài chính?

Mùa giải Better Choice Awards năm nay ở nhóm "Hệ sinh thái tài chính" đặt ra hai câu hỏi then chốt của thị trường Việt Nam: làm thế nào để tài chính số thật sự đến với số đông (Toàn diện xuất sắc), và công nghệ đổi trải nghiệm đến mức thuyết phục người dùng bỏ thói quen cũ (Đột phá ấn tượng). Viettel Money và HDBank là hai đại diện tiêu biểu cho hai chiến lược trái chiều: bao phủ - bao trùm so kè với kiến trúc - liền mạch.

Hệ sinh thái tài chính toàn diện xuất sắc: "Phổ cập" thắng bằng độ phủ và rào cản thấp

Nếu "toàn diện" được hiểu là dễ tiếp cận cho đa dạng nhóm người dùng và đủ bề rộng dịch vụ, Viettel Money hiện nắm nhiều điểm cộng hữu hình.

Về độ phủ và khả năng tiếp cận, Viettel Money đi từ "điểm chạm rẻ nhất": chỉ cần một số điện thoại, không đòi hỏi tài khoản ngân hàng hay Internet. Hệ thống Mobile Money của Viettel đã vươn tới nhóm nông thôn, miền núi, nơi "ngân hàng truyền thống" khó bám rễ. Đầu 2025, nền tảng phục vụ gần 30 triệu khách hàng, trong đó hơn 7 triệu là thuê bao Mobile Money (khoảng 70% thị phần), 74% người dùng đến từ khu vực nông thôn; mạng lưới có >300.000 điểm thanh toán và >100.000 điểm nạp/rút tại 11.000 làng xã; đồng thời vẫn hỗ trợ *USSD 998# cho điện thoại phổ thông. Những con số này mô tả một chiến lược xuyên suốt: hạ rào cản, bám sát hành vi chi trả hằng ngày của đại đa số.

Về bề rộng dịch vụ, Viettel Money khẳng định cung cấp hơn 350 dịch vụ, từ thanh toán đến các dịch vụ tài chính số, đặt Mobile Money làm trọng tâm trong một hệ sinh thái rộng, đi kèm định hướng công nghệ (AI, blockchain, cloud, big data, IoT) và hợp tác với các đối tác thẻ, thanh toán toàn cầu. Nền tảng cũng vận hành 100% trực tuyến từ eKYC đến chăm sóc sau bán, tối ưu chi phí và giảm ma sát cho người dùng.

Yếu tố pháp lý và vận hành của Viettel Money cũng "chắc chân" khi có giấy phép trung gian thanh toán 57/GP-NHNN (22/07/2020) và bối cảnh gia hạn thí điểm Mobile Money (NQ 87/NQ-CP, 15/04/2025), lớp đệm cần thiết để mở rộng quy mô bao trùm.

Phía HDBank, hệ sinh thái số "bộ ba" Digital Core - Di HDBank - Di HDBiz phủ rộng người dùng cá nhân đến doanh nghiệp, hướng tới nhóm đối tượng đa dạng từ đô thị tới vùng sâu xa. Nhưng cách tiếp cận vẫn xoay quanh hành vi ngân hàng số sẵn có (tức giả định người dùng đã có quan hệ ngân hàng), dù có nỗ lực "hạ ngưỡng" qua đa nền tảng và giao diện thân thiện. Ở tiêu chí "phủ sóng & bao trùm", Viettel Money nhỉnh hơn nhờ mô hình telco-first chạm tới người chưa có tài khoản ngân hàng, điểm "ăn tiền" ở hạng mục Toàn diện.

Nếu chấm trên tiêu chí "ai đưa dịch vụ tới nhiều người Việt nhất, nhanh nhất, rẻ nhất", Viettel Money có lợi thế rõ ràng nhờ độ phủ nhánh, điểm chấp nhận, công nghệ không smart (USSD) và cấu trúc sản phẩm "đi từ nhu cầu tối thiểu". Đây là "định nghĩa thực dụng" của toàn diện trong bối cảnh Việt Nam 2025.

Hệ sinh thái tài chính có đột phá ấn tượng: "Kiến trúc + trải nghiệm" thắng bằng tốc độ và liền mạch

Ở chiều "đột phá", HDBank đưa ra một bức tranh công nghệ rất giàu chi tiết kỹ thuật: QR liên ngân hàng (NAPAS 24/7), Apple Pay & Google Pay tích hợp trực tiếp, sinh trắc học, Soft-OTP, tokenization, cộng thêm lớp tương tác Voice-to-Action/Voice OTT và chatbot. Về bản chất, đây là "đột phá phương thức" giúp rút quy trình xuống chỉ còn 1-2 thao tác, vừa mượt vừa an toàn, đúng tinh thần "seamless access for all" (ai cũng dùng được).

Đi kèm là đột phá kiến trúc: cloud-native, microservices, container hóa (Docker/Kubernetes), khả năng mở rộng gấp đôi lưu lượng trong thời gian ngắn mà không đánh đổi hiệu năng ở tầng hệ thống kiến trúc, yếu tố nền để triển khai nhanh các tính năng mới, giảm thời gian đưa sản phẩm ra thị trường và gia tăng độ ổn định ở quy mô lớn. Đây là "đột phá bền" vì chạm tới nền tảng vận hành chứ không chỉ bề mặt tính năng.

HDBank còn mở "biên trải nghiệm" bằng Banking-as-a-Platform và Agent Banking, điều hướng điểm chạm giữa ứng dụng đối tác và Di HDBank, hay mô hình giao dịch hybrid tại quầy, các mảnh ghép cho phép ngân hàng đi sâu vào nhiều ngữ cảnh đời sống hơn thay vì buộc khách phải "tìm tới ngân hàng". Đây là cách làm "đột phá thầm lặng": tái định nghĩa điểm chạm và dòng di chuyển của khách hàng.

Ở phía Viettel Money, "đột phá" nổi bật nhất là đổi mới mô hình thị trường: từ Mobile Money làm cửa ngõ tài chính số cho nhóm chưa ngân hàng đến AI chấm điểm tín dụng để mở quyền vay chính thống cho người yếu thế, một dạng đột phá bao trùm xã hội. Tuy nhiên, xét riêng tiêu chí "đột phá công nghệ & phương thức" theo hướng giảm bước, tăng liền mạch cho đại đa số người đã có hành vi số, HDBank hiện đang có nhiều ưu điểm vượt trội hơn hẳn ở tầng kiến trúc và trải nghiệm.

Và nếu chấm điểm trên tiêu chí "ai khiến giao dịch số trở nên mượt và an toàn đến mức... quên là đang dùng ngân hàng", HDBank đang cầm lợi thế nhờ stack công nghệ hiện đại đi kèm hệ sinh thái phương thức bám sát thói quen dùng smartphone hiện nay của người Việt.

Giải thưởng Better Choice Awards năm nay nhiều khả năng chứng kiến hai kẻ thắng khác nhau cho hai đề bài đối lập. Ở Hệ sinh thái tài chính toàn diện xuất sắc, Viettel Money xứng đáng dẫn đầu nhờ chiến lược phổ cập "đi từ rẻ - gần - đủ", chạm đúng "pain point" tiếp cận của số đông. Ở Hệ sinh thái tài chính có đột phá ấn tượng, HDBank nổi bật bởi đổi mới kiến trúc kèm phương thức tạo trải nghiệm liền mạch, an toàn, sẵn sàng mở rộng khi cần. Đây không phải "đúng - sai", mà là hai hàm tối ưu khác nhau của thị trường Việt Nam: mở rộng vòng tròn và đẩy chuẩn trải nghiệm, và người dùng cuối cùng sẽ vẫn là bên hưởng lợi lớn nhất trong cuộc đua này.