Tăng trưởng giai đoạn 2021-2025 tạo đà và lực cho giai đoạn phát triển mới

Quy mô GDP tăng từ 346 tỷ USD năm 2020 lên 510 tỷ USD năm 2025

Báo cáo về phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021-2025 tại phiên họp Uỷ ban Thường vụ Quốc hội sáng 15/10, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi cho biết, kinh tế - xã hội giai đoạn này có sự cải thiện rõ rệt với kết quả năm sau tốt hơn năm trước.

Dự kiến 22/26 chỉ tiêu chủ yếu sẽ đạt và vượt kế hoạch, 2 chỉ tiêu xấp xỉ đạt và 2 chỉ tiêu chưa đạt, trong đó toàn bộ các chỉ tiêu về xã hội đã hoàn thành, tạo nền tảng vững chắc cho phát triển cao hơn trong giai đoạn tới. Riêng chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế dù năm 2021 chỉ đạt 2,55% do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19, bình quân cả giai đoạn ước đạt 6,3%, gần sát mục tiêu đề ra từ 6,5% đến 7%.

Một trong những điểm nổi bật là phản ứng nhanh và quyết liệt trong phòng chống dịch COVID-19 với chiến dịch ngoại giao vắc-xin mạnh mẽ và tiêm chủng miễn phí toàn dân, giúp kiểm soát dịch hiệu quả với tỷ lệ tử vong chỉ còn 0,37%, thấp hơn nhiều so với mức trung bình toàn cầu.

Chính phủ đã hỗ trợ khoảng 119 nghìn tỷ đồng cho hơn 68,4 triệu lượt người lao động và 1,4 triệu lượt người sử dụng lao động gặp khó khăn, đồng thời xuất cấp hơn 23,3 nghìn tấn gạo cho hơn 1,5 triệu người. Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội được xây dựng và triển khai hiệu quả, góp phần thực hiện đồng thời mục tiêu vừa kiểm soát dịch bệnh, vừa phát triển kinh tế nhanh chóng sau đại dịch.

Tăng trưởng kinh tế Việt Nam thuộc nhóm cao nhất khu vực và thế giới. Kinh tế vĩ mô ổn định, lạm phát được kiểm soát tốt và các cân đối lớn được bảo đảm. Quy mô GDP tăng từ 346 tỷ USD năm 2020 lên 510 tỷ USD năm 2025, nâng thứ hạng trên thế giới từ vị trí 37 lên 32 và đứng thứ 4 trong khu vực ASEAN. GDP bình quân đầu người tăng từ 3.552 USD lên trên 5.000 USD, đưa Việt Nam vào nhóm các quốc gia thu nhập trung bình cao.

Thu ngân sách nhà nước giai đoạn 2021-2025 đạt khoảng 9,6 triệu tỷ đồng, vượt mục tiêu đề ra. Quy mô thương mại dự kiến đạt kỷ lục khoảng 850 tỷ USD năm 2025, thuộc nhóm 20 quốc gia dẫn đầu thế giới. Tổng vốn đầu tư toàn xã hội đạt khoảng 33,2% GDP và chất lượng tăng trưởng có chuyển biến tích cực với đóng góp của các nhân tố tổng hợp vào tăng trưởng kinh tế đạt khoảng 47%.

Ba đột phá chiến lược đã được thực hiện hiệu quả. Đổi mới tư duy trong xây dựng pháp luật gắn với phân cấp, phân quyền, tập trung tháo gỡ điểm nghẽn và khơi thông nguồn lực phát triển nền kinh tế. Chính phủ đã trình Bộ Chính trị ban hành nhiều nghị quyết đột phá trong các lĩnh vực then chốt, đồng thời trình Quốc hội xem xét và thông qua số lượng dự án luật và nghị quyết lớn nhất trong một nhiệm kỳ từ trước đến nay.

Việc đầu tư phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng, đặc biệt là đường bộ cao tốc, sân bay, cảng biển, đường sắt đô thị và hạ tầng số được đẩy mạnh. Đến cuối năm 2025, Việt Nam đã vượt mục tiêu hoàn thành 3.000 km đường bộ cao tốc và 1.700 km đường ven biển, cùng với cơ bản hoàn thành xây dựng Cảng hàng không quốc tế Long Thành. Công tác rà soát, phân loại và tháo gỡ vướng mắc cho hàng nghìn dự án lớn được triển khai hiệu quả, góp phần đưa nhiều dự án vào vận hành và tiếp tục đầu tư.

Khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số được quan tâm hơn bao giờ hết với việc xây dựng các trung tâm dữ liệu quốc gia, ứng dụng dữ liệu dân cư, định danh và xác thực điện tử làm nền tảng cho phát triển chính phủ số, kinh tế số và xã hội số.

Công cuộc sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy hành chính được thực hiện quyết liệt với số lượng tỉnh, thành phố giảm 46% và số đơn vị hành chính cấp xã giảm 67,9%. Việc chuyển đổi mô hình tổ chức chính quyền địa phương sang 2 cấp được chỉ đạo thực hiện đồng bộ, giúp nền hành chính chuyển từ quản lý sang phục vụ nhân dân và kiến tạo phát triển...

Tiếp tục kiên định ổn định kinh tế vĩ mô

Bên cạnh những thành tựu quan trọng, nền kinh tế Việt Nam vẫn phải đối mặt với nhiều khó khăn và thách thức. Áp lực điều hành vĩ mô còn lớn, đặc biệt là trong kiểm soát lạm phát, tỷ giá và lãi suất trong bối cảnh thị trường quốc tế đầy rủi ro. Năng suất lao động và chất lượng nguồn nhân lực chưa hoàn toàn đáp ứng yêu cầu phát triển, trong khi chất lượng tăng trưởng ở một số lĩnh vực còn thấp và nhiều ngành công nghiệp nền tảng phát triển chưa nhanh như kỳ vọng...

Mặc dù khó khăn, thách thức nhiều hơn thời cơ, thuận lợi, tuy còn một số hạn chế, bất cập nhưng dưới sự lãnh đạo của Đảng, đứng đầu là đồng chí Tổng Bí thư, nỗ lực của cả hệ thống chính trị, chúng ta đã cơ bản hoàn thành các mục tiêu, chỉ tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2021-2025 cơ bản năm sau tốt hơn năm trước; tạo đà, tạo thế, tạo lực và nền tảng vững chắc cho giai đoạn phát triển cao tiếp theo.

Thẩm tra nội dung này, Ủy ban Kinh tế và Tài chính Quốc hội đánh giá cao các quyết sách mạnh mẽ, tinh thần dám nghĩ dám làm và sự điều hành linh hoạt của Chính phủ. Theo Uỷ ban, nền kinh tế còn nhiều khó khăn khi dư địa chính sách thu hẹp và động lực tăng trưởng chưa lan tỏa rộng rãi. Cấu trúc thị trường vốn và mặt bằng lãi suất hiện nay cũng gây khó khăn cho việc tiếp tục nới lỏng chính sách tiền tệ.

Do đó, để hoàn thành mục tiêu năm 2025 và cả giai đoạn 2021-2025, Uỷ ban Kinh tế và Tài chính lưu ý Chính phủ cần tiếp tục kiên định ổn định kinh tế vĩ mô, điều hành chính sách tiền tệ chặt chẽ, phát huy vai trò chủ đạo của tài khóa mở rộng có trọng tâm. Đồng thời, đẩy mạnh cải cách thể chế và phát triển các động lực tăng trưởng truyền thống cùng các động lực mới nhằm tạo đà phát triển bền vững trong giai đoạn 2026-2030.