Kinh tế Việt Nam tăng tốc, nền sản xuất lấy lại đà bứt phá

Kinh tế Việt Nam tăng tốc, nền sản xuất lấy lại đà bứt phá. Ảnh minh hoạ.

Nền sản xuất lấy lại đà phục hồi

Tháng 8 này, Công ty Cổ phần Chứng khoán MB (MBS) đã công bố Triển vọng vĩ mô T8/2025 - Nền tảng vững chắc của nền kinh tế Việt Nam. Trong đó, MBS nhận định ngành sản xuất lấy lại đà phục hồi nhờ số lượng đơn hàng mới tăng trở lại.

Chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) tháng 7 tăng 0,5% so với tháng trước và tăng 8,5% so với cùng kì. Trong đó, ngành công nghiệp chế biến, chế tạo có mức tăng trưởng cao nhất khi tăng 9,3% so với cùng kì.

Các ngành trọng điểm ghi nhận hoạt động sản xuất tăng trưởng mạnh trong tháng bao gồm: Sản xuất sản phẩm từ khoáng phi kim loại khác ( tăng 22,3% so với cùng kì), sản xuất xe có động cơ (tăng 19% so với cùng kì), sản xuất sản phẩm từ cao su & plastic (tăng 16,4% so với cùng kì).

Trong 7 tháng đầu năm 2025, chỉ số sản xuất toàn ngành công nghiệp ước tính tăng 8,6% so với cùng kì. Trong đó, ngành chế biến chế tạo đạt mức tăng trưởng 10,3%, cao hơn so với mức 9,5% của cùng kỳ năm ngoái.

Cùng với đó, ngành sản xuất đã lấy lại đà phục hồi với chỉ số PMI vượt lên trên ngưỡng 50 điểm lần đầu tiên trong bốn tháng khi đạt 52,4 điểm vào tháng 7, cao hơn mức 48,9 điểm của tháng 6.

Sự phục hồi này chủ yếu được thúc đẩy nhờ số lượng đơn hàng mới hồi phục trở lại trong bối cảnh nhu cầu khách hàng cải thiện. Tuy nhiên, số lượng đơn hàng xuất khẩu mới tiếp tục giảm tháng thứ chín liên tiếp dưới những tác động của thuế quan. Số lượng đơn hàng mới tăng trở lại đã giúp sản lượng và hoạt động mua hàng tăng với tốc độ nhanh nhất trong gần một năm.

Về mặt giá cả, tình trạng khan hiếm nguyên vật liệu đã đẩy chi phí đầu vào tăng với tốc độ nhanh nhất kể từ đầu năm tới nay. Mặc dù các nhà sản xuất vẫn lạc quan rằng sản lượng sẽ tăng trong năm tới, tâm lý kinh doanh đã giảm xuống mức thấp nhất trong ba tháng trở lại đây do lo ngại về tác động của thuế quan Mỹ.

Hoạt động thương mại ghi nhận chuỗi sáu tháng tăng trưởng hai chữ số

Hoạt động xuất khẩu tiếp tục diễn ra sôi động trong tháng 7 với kim ngạch xuất khẩu tháng lần đầu tiên vượt mức 40 tỷ USD, khi đạt 42,27 tỷ USD (tăng 6,9% so với tháng trước, tăng 16% so với cùng kì), được thúc đẩy bởi một số mặt hàng có mức tăng trưởng cao như: Đồ chơi, dụng cụ thể thao và bộ phận (tăng 174,8% so với cùng kì); điện tử, máy tính và linh kiện (tăng 52,5% so với cùng kì); xơ và sợi dệt (tăng 46,2% so với cùng kì).

Lũy kế 7 tháng đầu năm 2025, kim ngạch xuất khẩu đạt 262,44 tỷ USD (tăng 14,8% so với cùng kì), với nhiều mặt hàng có mức tăng trưởng cao như: Đồ chơi, dụng cụ thể thao và bộ phận (tăng 117,6% so với cùng kì); điện tử, máy tính và linh kiện (tăng 41,9% so với cùng kì); sản phẩm từ sắt thép (tăng 30,2% so với cùng kì).

Ở chiều ngược lại, một số mặt hàng ghi nhận mức tăng trưởng âm lớn như: sắt thép (giảm 23,5% so với cùng kì); chất dẻo nguyên liệu (giảm 12% so với cùng kì); máy ảnh, máy quay phim và linh kiện (giảm 10,7% so với cùng kì).

Về thị trường xuất khẩu, Hoa Kỳ là thị trường lớn nhất của Việt Nam với kim ngạch ước đạt 85,1 tỷ USD (tăng 27,8% so với cùng kì). Xuất khẩu sang EU tăng 8,4% so với cùng kì, đạt 32,2 tỷ USD, trong khi kim ngạch xuất khẩu sang Trung Quốc đạt 35 tỷ USD (tăng 7,1% so với cùng kì).

Ở chiều ngược lại, kim ngạch nhập khẩu tăng 9,1% so với tháng trước với giá trị ước đạt 40 tỷ USD (tăng 17, 8% so với cùng kì) trong tháng 7, và lũy kế 7 tháng đầu năm đạt 252,26 tỷ USD (tăng 17,9% so với cùng kì). Trong đó, Trung Quốc là thị trường nhập khẩu lớn nhất của nước ta với kim ngạch ước đạt 101,5 tỷ USD (tăng 27,1% so với cùng kì).

Ngoài ra, kim ngạch nhập khẩu từ Mỹ cũng tăng trưởng mạnh ở mức 22,6% so với cùng kì, đạt 10,5 tỷ USD. Trong 7 tháng đầu năm 2025, có 9 mặt hàng nhập khẩu với trị giá trên 5 tỷ USD (chiếm 64,1% tổng kim ngạch nhập khẩu). Trong đó, một số mặt hàng ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng như: Điện tử, máy tính và linh kiện (tăng 37,2% so với cùng kì); ô tô (tăng 32,5% so với cùng kì); máy móc thiết bị, dụng cụ phụ tùng khác (tăng 24,5% so với cùng kì).

Tăng trưởng nhập khẩu năm nay ở mức 9% - 10%

MBS ước tăng trưởng xuất khẩu trong năm nay sẽ ở mức 9% - 10% do các yếu tố bao gồm:  Nhu cầu sẽ giảm sau khi các nhà nhập khẩu đẩy mạnh tích trữ hàng hóa trước hạn thuế quan vào đầu tháng 8. Trên thực tế, theo báo cáo PMI của S&P trong T7, đơn hàng xuất khẩu đã giảm liên tục trong 9 tháng liên tiếp.

Các nhà nhập khẩu cũng sẽ cần thêm thời gian để chờ thêm thông tin về định nghĩa cụ thể của các loại hàng hóa, đặc biệt là quy định về nguồn gốc xuất xứ cho “hàng hóa trung chuyển”.

Về phía nhập khẩu, hàng hóa từ Trung Quốc, chiếm 40% kim ngạch nhập khẩu của Việt Nam sẽ chậm lại, do thắt chặt về xuất xứ nguồn gốc cũng như khả năng sẽ chịu mức thuế cao hơn.

Tuy nhiên, điều này có thể được bù đắp bởi việc gia tăng nhập khẩu từ Mỹ (tăng 22,6% so với cùng kì trong 7 tháng đầu năm 2025) khi Việt Nam sẽ có xu hướng tăng nhập khẩu hàng hóa từ Mỹ với thuế suất gần ~0% để thể hiện thiện chí trong việc thu hẹp thặng dư thương mại với quốc gia này.

“Dựa vào các yếu tố trên, chúng tôi ước tính tăng trưởng nhập khẩu trong năm nay sẽ ở mức 15%. Do đó, thặng dư thương mại trong năm nay sẽ dao động trong khoảng 4 - 8 tỷ USD, thấp hơn nhiều so với mức 24,8 tỷ USD của năm 2024. Do vậy, đây dự kiến sẽ là yếu tố gia tăng áp lực lên tỷ giá trong thời gian tới”, MBS nhận định.