5 thói quen tài chính giúp người trẻ xây dựng tài sản ròng ngay từ năm đầu đi làm

1. Ghi chép chi tiêu: Bước nhỏ nhưng tạo khác biệt lớn

Đây là thói quen tưởng chừng đơn giản nhưng lại có tác động mạnh nhất lên hành vi tài chính.
 Nhiều bạn trẻ không biết mỗi tháng mình đang tiêu bao nhiêu cho nhu cầu thiết yếu, bao nhiêu cho giải trí, bao nhiêu cho mua sắm cảm xúc — và đó chính là lý do khiến tiền “bốc hơi”.

Gợi ý các danh mục nên ghi chép:

• Chi phí thiết yếu: ăn uống, nhà cửa, đi lại
   

• Chi phí cá nhân: giải trí, mua sắm
   

• Chi phí phát sinh: đám cưới, quà tặng
   

• Khoản cần trả: trả sau, phí cố định

• 

   

Việc ghi chép đều đặn 2–3 tháng sẽ cho người trẻ một bức tranh rõ ràng về thói quen chi tiêu, từ đó đưa ra giới hạn phù hợp để không vượt quá thu nhập thực.

2. Áp dụng nguyên tắc 50 – 30 – 20 để kiểm soát thu nhập

Nguyên tắc kinh điển này vẫn luôn phù hợp cho những năm đầu đi làm, khi người trẻ chưa có nhiều trách nhiệm tài chính:

• 50%: nhu cầu thiết yếu
   

• 30%: nhu cầu cá nhân, giải trí
   

• 20%: tiết kiệm, quỹ khẩn cấp và đầu tư
   

Thay vì “dùng bao nhiêu cũng được”, mô hình này giúp người trẻ biết mình có thể tiêu bao nhiêu mà không gây mất cân đối.

Mẹo nhỏ:
 Hãy chuyển 20% khoản tiết kiệm sang tài khoản khác ngay khi nhận lương. Việc “trả cho bản thân trước tiên” luôn là cách đơn giản nhất để duy trì kỷ luật tài chính.

3. Tạo nguồn thu nhập thứ hai để tăng tốc tài sản ròng

Trong bối cảnh chi phí sinh hoạt tăng, thu nhập từ công việc chính đôi khi không đủ cho các mục tiêu dài hạn như mua nhà, lập gia đình, học nâng cao hoặc du lịch nước ngoài.

Người trẻ hoàn toàn có thể tạo thêm thu nhập từ:

• Freelance theo chuyên môn (thiết kế, content, data, edit video…)
   

• Bán hàng online
   

• Cho thuê các tài sản sẵn có (máy ảnh, phòng trọ, xe máy)
   

• Nhận các job ngắn hạn cuối tuần
   

Một nguồn thu nhập phụ 2–4 triệu đồng/tháng có thể nâng tổng tài sản tích lũy lên đáng kể sau vài năm.

4. Bắt đầu đầu tư sớm – dù chỉ với số tiền nhỏ

Nhiều bạn trẻ nghĩ rằng phải có thu nhập cao mới đầu tư. Thực tế, bắt đầu sớm với số tiền nhỏ lại hiệu quả hơn rất nhiều so với đầu tư muộn với số tiền lớn — nhờ lợi thế của lãi kép.

Những hình thức đầu tư phù hợp với người đi làm năm đầu:

• Gửi tiết kiệm trung hạn
   

• Chứng chỉ quỹ (an toàn, rủi ro thấp)
   

• Bảo hiểm sức khỏe – để giảm rủi ro tài chính bất ngờ
   

• Quỹ mở trái phiếu
   

• Vàng tích lũy
   

Quan trọng nhất: hãy đầu tư đều đặn (DCA) thay vì “chờ thời điểm”.

5. Tránh bội chi bằng cách sử dụng công cụ tài chính thông minh

Một trong những nguyên nhân khiến người trẻ không thể tích lũy là chi tiêu vượt thu nhập — đặc biệt khi phải mua các khoản lớn như laptop, điện thoại phục vụ công việc hay chi phí du lịch.

Thay vì phải “trả một cục”, nhiều người trẻ hiện nay chọn các giải pháp mua trước trả sau (BNPL) để không đụng vào tiền tiết kiệm, giúp dòng tiền mỗi tháng ổn định hơn.

Kredivo – ví trả sau phù hợp với người mới đi làm

Kredivo là ví trả sau cho phép người dùng:

• Mua trước trả sau 30 ngày hoặc trả góp 3–12 tháng
   

• Không cần trả trước tại các cửa hàng lớn: CellphoneS, Thế Giới Di Động, Viettel Store, FPT Shop, Con Cưng
   

• Quét QR để mua vé máy bay, khách sạn qua Traveloka, mua vé sự kiện trên Ticketbox
   

• Thanh toán hóa đơn hoặc dùng gói vay cá nhân khi cần xoay vòng tài chính
   

• Đăng ký đơn giản, duyệt hạn mức trong vài phút
   

Vì sao BNPL phù hợp với người trẻ?

• Giúp chia nhỏ khoản chi lớn thành từng tháng
   

• Không làm ảnh hưởng đến khoản tiết kiệm cố định
   

• Minh bạch chi phí, chủ động kế hoạch chi tiêu
   

• Không cần thẻ tín dụng
   

Đây là cách để người trẻ không “cháy túi” khi cần mua sắm thiết yếu nhưng vẫn duy trì được tiến độ tích lũy.

Hỏi & Đáp nhanh

Người mới đi làm nên tiết kiệm bao nhiêu?

Khoảng 20–30% thu nhập mỗi tháng, tùy theo chi phí sinh hoạt.

Có nên mua điện thoại/laptop bằng cách trả góp?

Có, nếu mục đích phục vụ công việc và bạn không phải rút hết khoản tiết kiệm.

Mua trước trả sau có phải là vay nợ xấu?

Không. Với Kredivo, bạn xem rõ chi phí trước khi thanh toán và chỉ trả theo đúng kỳ hạn đã chọn.

Kết luận

Tài chính cá nhân không phải là điều “đến lúc 30 tuổi rồi tính”. Nếu người trẻ bắt đầu từ những thói quen nhỏ — ghi chép chi tiêu, kiểm soát thu nhập, đầu tư đều đặn, tạo thu nhập phụ và dùng công cụ tài chính thông minh — chỉ sau vài năm, nền tảng tài chính sẽ vững vàng hơn nhiều so với bạn bè đồng trang lứa.