Lớp học của những giấc mơ giành lại

Những “học viên đặc biệt” và hành trình gieo chữ

Trong một buổi tối cuối tháng 9 tại bản Ón, xã biên giới Tam Chung (Thanh Hóa), tiếng đánh vần tập đọc của những người phụ nữ Mông vang lên bên ánh điện sáng trưng. Đó là âm thanh của sự cố gắng, của hy vọng thoát khỏi cảnh mù chữ đã đeo bám họ bao năm qua.

Lớp học xóa mù chữ này nằm trong khuôn khổ Chương trình “Đồng hành cùng phụ nữ biên cương” năm 2025, do Hội Liên hiệp Phụ nữ xã Tam Chung phối hợp với Đồn Biên phòng Tam Chung tổ chức. Bản Ón, với 100% là đồng bào dân tộc Mông, nằm cách trung tâm xã gần 20km đường đồi núi hiểm trở. Đời sống người dân chủ yếu dựa vào nương rẫy, và tỷ lệ mù chữ, đặc biệt ở phụ nữ trưởng thành, luôn là một rào cản lớn.

Để có được lớp học, những cán bộ Đồn Biên phòng và Hội Phụ nữ đã phải kiên trì “vác ba lô” đến từng nhà vận động. Ban đầu là những sự e ngại, mặc cảm vì tuổi tác, nhưng rồi sự chân thành đã thuyết phục được gần 30 “học viên đặc biệt”, với độ tuổi từ 24 đến hơn 50.

Chị Thào Thị Dung (sinh năm 1985) là một trong những học viên chăm chỉ nhất. Cả đời chưa từng cầm bút, giờ đây, sau một ngày lên nương, chị lại là người đến lớp sớm nhất. “Ngày trước không được đi học, đi chợ cũng không biết tính tiền, nhiều khi bị lừa mà không biết. Giờ có lớp, có thầy dạy, mình mừng lắm. Chỉ mong học được chữ để dạy con, đọc được giấy tờ và không còn thấy xấu hổ nữa”, chị Dung chia sẻ.

Còn với Giàng Thị Sua (sinh năm 2001), lớp học là cơ hội vàng để níu kéo ước mơ dang dở. Từng phải nghỉ học sớm vì gia cảnh, giờ đây, từng nét chữ cặm cụi viết trong đêm chính là bước đệm để chị mơ về một tương lai có thể phát triển kinh tế, giúp đỡ gia đình.

Những “người thầy” mang quân hàm xanh

Lớp học diễn ra vào các buổi tối (từ 19h đến 21h), ba buổi một tuần. Những người thầy đứng lớp không ai khác chính là các cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Tam Chung. Ban ngày họ làm nhiệm vụ nơi biên cương, tối đến lại soạn giáo án, trở thành những sứ giả của con chữ.

Không khí lớp học vừa nghiêm túc lại vừa ấm áp tình đồng bào. Những đôi bàn tay từng chỉ quen cầm cuốc, cầm liềm giờ nắn nót viết từng nét chữ O, A. Những ánh mắt rụt rè ngày nào giờ ánh lên sự háo hức mỗi khi đánh vần được một từ mới. Mỗi tiếng vỗ tay khích lệ, mỗi nụ cười rạng rỡ là minh chứng sinh động nhất cho khát vọng vươn lên mạnh mẽ.

Lớp học được mượn tại điểm trường Tiểu học với đầy đủ cơ sở vật chất. Ở đây, các học viên không chỉ học đọc, viết mà còn được hướng dẫn những kỹ năng thiết thực: tính toán khi mua bán, viết tên mình, ký vào giấy tờ... Những điều tưởng chừng đơn giản ấy lại đang từng ngày thay đổi cuộc sống của họ.

Hành trình kiên trì và những kết quả bước đầu

Bà Hoàng Thị Cam - Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ xã Tam Chung, cho biết mục tiêu của lớp học không chỉ dừng lại ở việc biết chữ. “Chúng tôi muốn nâng cao nhận thức, kỹ năng sống, tạo điều kiện để bà con tiếp cận thông tin, ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, góp phần giảm nghèo bền vững”, bà Cam nói.

Theo bà Cam, việc vận động phụ nữ, đặc biệt là những người lớn tuổi, đi học là một thách thức không nhỏ vì tâm lý “già rồi, không muốn học”. Thậm chí, nhiều chị em dân tộc Thái có thể dùng điện thoại, đọc tin nhắn nhưng lại không đọc được chữ in trên giấy.

Những năm qua, Hội Liên hiệp Phụ nữ xã đã phối hợp với Đồn Biên phòng mở 4-5 lớp xóa mù tại các bản. Kết quả đáng mừng là nhiều học viên sau khi học xong đã tự tin thi bằng lái xe máy và đạt tỷ lệ đỗ 100%.

Lớp học ở bản Ón không đơn thuần là một lớp học. Đó là nơi ươm mầm những hy vọng, thắp sáng những ước mơ tưởng chừng đã lụi tắt. Trong ánh điện nơi đại ngàn, những con chữ đầu tiên đang cần mẫn viết nên một tương lai mới - một tương lai mà ở đó, nhiều người phụ nữ Mông không còn phải xấu hổ, rụt rè, mà có thể tự tin viết lên những ước mơ của chính mình.