Vụ kít test Việt Á: Những phát ngôn dối trá và đạo đức giả của một số lãnh đạo
Người dân, công luận trải qua nhiều cảm xúc trong vụ án kít test Việt Á. Niềm tin đã bị đánh cắp bởi những phát ngôn khẳng định sự “trong sạch” của các quan chức, nhà khoa học khi sự “nhúng chàm” chưa lộ sáng.
Hộp cơm “huyền thoại” và sự “liêm chính” của Thượng tá Hồ Anh Sơn
Diễn biến tiếp theo của vụ án kit test Việt Á là Cơ quan Điều tra hình sự Bộ Quốc phòng đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can, bắt tạm giam Thượng tá Hồ Anh Sơn - Phó Giám đốc Viện Nghiên cứu Y dược học quân sự, Học viện Quân y về tội “Tham ô tài sản” quy định tại Khoản 4 Điều 353 và tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ” quy định tại Khoản 3 Điều 356, Bộ luật Hình sự.
Cùng bị khởi tố còn có Đại tá Nguyễn Văn Hiệu - Trưởng Phòng Trang bị, vật tư - Học viện Quân y, về tội "Vi phạm quy định về đấu thầu, gây hậu quả nghiêm trọng" theo Khoản 4 Điều 222, Bộ Luật Hình sự.
Hai ông Sơn và Hiệu bị bắt với cáo buộc liên quan đến những sai phạm trong việc nghiên cứu chế tạo bộ sinh phẩm xét nghiệm COVID-19 phục vụ công tác phòng chống dịch và việc mua sắm vật tư, kit xét nghiệm từ Công ty Cổ phần Công nghệ Việt Á.
Một nỗi buồn, trong đó có cả sự phẫn nộ âm ỉ trong công luận, nhân dân khi mà trước đó nhà khoa học, PGS.TS Hồ Anh Sơn là Chủ nhiệm đề tài nghiên cứu 2 bộ kit test SARS-CoV-2 là realtime RT-PCR và RT-PCR từng chia sẻ vởi báo chí về đề tài nghiên cứu do mình phụ trách.
Cụ thể, ông chia sẻ rằng, tháng 3/2020, thời điểm này dịch COVID-19 manh nha bùng phát tại một số địa phương của Việt Nam. Khi đó, Bộ Khoa học Công nghệ giao nhiệm vụ trong 1 tháng phải có sản phẩm kit test sử dụng và không có bất cứ sai sót nào.
Để đạt được tiến độ, nhóm nghiên cứu do ông phụ trách làm việc quên cả thời gian, có hôm quên ngủ.
Ông nói: “Anh em trong nhóm sinh hoạt tại chỗ. Chúng tôi có những hộp cơm “huyền thoại” mang đi hàng ngày từ nhà hoặc đặt hàng từ bên ngoài. Có ngày, 20-21h chúng tôi “nhốt mình” trong viện và thường nói vui với nhau vì yêu cô Vy quá nên phải ăn ngủ cùng cô Vy".
Để có được kết quả nghiên cứu thành công kit test, ông Sơn cho biết, nhóm đã làm việc với tình trạng trên "nóng dưới rực lửa". Dù căng thẳng nhưng không có điều gì khác phải suy nghĩ ngoài việc làm ra sản phẩm tốt nhất.
Đến tháng 12/2021, Bộ Công an phát hiện, bắt giữ nhiều lãnh đạo Công ty Việt Á nâng khống giá kit test, ông Hồ Anh Sơn khẳng định, sai phạm của công ty này không liên quan đến quy trình nghiên cứu kít.
Ông bày tỏ mong muốn: "Cơ quan điều tra làm rõ sai phạm, đúng người, đúng việc, tránh để dư luận hiểu sai, ảnh hưởng đến uy tín của các nhà khoa học".
Miệng các quan tuyến đầu chống dịch ở các địa phương
Trong vụ kit test Việt Á tính đến đến nay đã có 5 Giám đốc CDC địa phương rơi vào vòng lao lý.
Điều đáng nói là trước khi lộ sáng, nhiều quan thanh liêm trong số này có những lời hứa hùng hồn trước truyền thông, trước nhân dân về sự trong sáng, không vấy đục của họ. Và sự thật thì hết sức bẽ bàng, thất vọng. Những “con sâu” này là nhân tố gây mất lòng tin của nhân dân.
Những quan CDC này gồm Phạm Duy Tuyến, Giám đốc CDC Hải Dương; Nguyễn Văn Định, Giám đốc CDC Nghệ An; Nguyễn Thành Danh, Giám đốc CDC Bình Dương; Lâm Văn Tuấn, Giám đốc CDC Bắc Giang và Hoàng Văn Đức, Giám đốc CDC Thừa Thiên - Huế.
Họ bị khởi tố, điều tra về tội vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng và Nhận hối lộ.
Đáng chú ý, Hoàng Văn Đức- Giám đốc CDC Thừa Thiên- Huế có trả lời với báo chí rằng: "Tôi không bao giờ nhận một đồng nào từ Công ty Việt Á trong vụ việc này. Việc mua sắm kit xét nghiệm Covid-19 từ công ty này ở CDC Thừa Thiên Huế được thực hiện theo đúng quy trình, có thẩm định giá từ nhiều công ty khác nhau".
Cũng như ông Đức, ông Lâm Văn Tuấn - Giám đốc CDC Bắc Giang từng khẳng định với báo chí "Không nhận đồng nào từ Công ty Việt Á và Công ty Phan Anh", song thông tin ban đầu cho thấy, bị can này có nhận một phần trong 44 tỷ đồng do Việt Á "lại quả".
Trong số các Giám đốc CDC bị khởi tố, đáng chú ý nhất là ông Nguyễn Văn Định - Giám đốc CDC tỉnh Nghệ An. Bởi ông Định là người đầu tiên khẳng định không nhận bất cứ khoản hỗ trợ nào từ Công ty Việt Á.
Cụ thể, ngày 21/12/2021, ông Nguyễn Văn Định cho biết: “Hiện tại tôi cũng đang cho kiểm tra lại hệ thống cán bộ nội bộ của đơn vị xem có ai nhận tiền không. Công an tỉnh Nghệ An cũng đang rà soát hồ sơ để nắm bắt tình hình.
Tôi hoàn toàn không nhận bất kỳ quà hay khoản hoa hồng nào từ Công ty Việt Á hay là bất kỳ ai. Tôi chưa từng làm việc, chưa từng gặp và không biết Phan Tôn Noel Thảo là ai".