Hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, hàng hóa

Qua thực tiễn hơn 15 năm thi hành, Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật đã đưa hoạt động trong lĩnh vực tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật được nâng lên cả chất và lượng; phân công thẩm quyền, trách nhiệm và sự phối hợp giữa các cơ quan, tổ chức minh bạch, phù hợp với quy định của Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) và thông lệ quốc tế; góp phần thúc đẩy nâng cao năng suất chất lượng, năng lực sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, thúc đẩy xuất khẩu hàng hóa chủ lực của Việt Nam.

 Các tiêu chuẩn quốc gia (TCVN) do Bộ Tài nguyên và Môi trường xây dựng phần lớn là các tiêu chuẩn về địa chất khoáng sản bao gồm các nhóm: Địa vật lý, phân tích thí nghiệm, đo vẽ bản đồ, đánh giá khoáng sản, khai đào, lấy mẫu, địa chất thủy văn. Các tiêu chuẩn quốc gia về đo đạc và bản đồ được công bố thuộc các nhóm thông tin địa lý, cơ sở dữ liệu nền địa lý, hệ thống không ảnh, thu nhận dữ liệu không gian.

Các tiêu chuẩn quốc gia về môi trường thuộc các nhóm tiêu chuẩn chất lượng môi trường xung quanh, tiêu chuẩn môi trường đối với quản lý chất thải, các tiêu chuẩn môi trường khác. Các tiêu chuẩn quốc gia về quản lý đất đai chủ yếu là cơ sở dữ liệu đất đai quốc gia. Các tiêu chuẩn quốc gia lĩnh vực khí tượng thủy văn thuộc các nhóm quan trắc, dự báo, cảnh báo, các công trình quan trắc khí tượng thủy văn.

Cùng với việc xây dựng các tiêu chuẩn quốc gia, một số đơn vị trong Bộ Tài nguyên và Môi trường đã ban hành các tiêu chuẩn cơ sở để đảm bảo thống nhất như các tiêu chuẩn cơ sở về phân tích trong phòng thí nghiệm địa chất, xử lý số liệu quan trắc thủy văn.

Đối với hệ thống quy chuẩn kỹ thuật quốc gia (QCVN), ngành Tài nguyên và Môi trường tập trung vào các lĩnh vực như môi trường khí tượng thủy văn, địa chất khoáng sản. Theo Luật Bảo vệ môi trường 2020, hệ thống quy chuẩn kỹ thuật quốc gia môi trường ở Việt Nam hiện đang áp dụng bao gồm 6 nhóm chính: Chất lượng môi trường xung quanh; chất thải; quản lý chất thải; quản lý phế liệu nhập khẩu từ nước ngoài làm nguyên liệu sản xuất; giới hạn các chất ô nhiễm khó phân hủy trong nguyên liệu, nhiên liệu, vật liệu, sản phẩm, hàng hóa, thiết bị và các quy chuẩn kỹ thuật quốc gia khác theo yêu cầu bảo vệ môi trường.

Bên cạnh đó, hệ thống quy chuẩn kỹ thuật quốc gia lĩnh vực đo đạc và bản đồ liên quan đến thiết lập hệ thống số liệu gốc đo đạc quốc gia, hệ tọa độ quốc gia, hệ độ cao quốc gia và hệ trọng lực quốc gia; thiết lập hệ thống số liệu các mạng lưới đo đạc quốc gia; xây dựng hệ thống dữ liệu ảnh hàng không và hệ thống dữ liệu ảnh viễn thám; xây dựng, vận hành, cập nhật cơ sở dữ liệu nền địa lý quốc gia; thành lập và cập nhật hệ thống bản đồ địa hình quốc gia; đo đạc và bản đồ về biên giới quốc gia; đo đạc và bản đồ về địa giới hành chính; chuẩn hóa địa danh; xây dựng, vận hành công trình hạ tầng đo đạc cơ bản. Ngoài ra, hệ thống quy chuẩn kỹ thuật quốc gia lĩnh vực khí tượng thủy văn bao gồm các quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về cảnh báo, dự báo, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về quan trắc.

Bộ Tài nguyên và Môi trường đề xuất cần có chính sách nhằm tăng cường xã hội hóa hoạt động xây dựng tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật, khuyến khích sự tham gia của các nhà khoa học, các chuyên gia trong và ngoài nước, các hội, hiệp hội; tăng cường năng lực cho đội ngũ cán bộ thực hiện công tác xây dựng tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật tại các bộ, ngành, địa phương; quy định rõ vai trò, trách nhiệm của Ban Tiêu chuẩn kỹ thuật kỹ thuật quốc gia, thành lập các Ban tiêu chuẩn kỹ thuật quốc gia các lĩnh vực ngành tài nguyên môi trường; tăng cường thông tin, xây dựng cơ sở dữ liệu về tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật…/.

Nguyễn Hồng Điệp